Phụ nữ làng Spituk mặc trang phục đẹp nhất đã biểu diễn tiết mục văn nghệ đầu tiên trong ba tiết mục, vừa hát vừa nhảy một cách duyên dáng và vui tươi trên nền nhạc truyền thống. Tiếp theo, một nhóm đông đảo từ Khu định cư Tây Tạng Sonamling đã hát và nhảy, sự phấn khích của họ không hề bị ảnh hưởng bởi cơn mưa. Trong khi đó, khán giả đã tận hưởng chương trình dưới những chiếc ô che mưa.

Thánh Đức Đạt Lai Lạt Ma đã có những chia sẻ sau:

“Hôm nay, các vị Tăng ni và Cư sĩ, người Ladakh và người Tây Tạng, đã tổ chức lễ kỷ niệm này với sự tận tâm cao độ. Người Tây Tạng chúng ta nói về người dân từ Ba Tỉnh, bao gồm vùng đất từ ​​Dartsedo ở phía đông đến vùng Ngari ở phía tây giáp với Ladakh. Người Tây Tạng chúng ta đã có cơ hội vượt qua biên giới và cảm thấy mình rất giống với người dân Ladakh, những người cùng chia sẻ chung với chúng tôi về ngôn ngữ, văn hóa và tôn giáo.

“Tôi muốn cảm ơn quý vị đã tổ chức sự kiện này tại đây hôm nay.

Tôi đã đề cập đến Ba Tỉnh của Tây Tạng - ở miền trung của Xứ Tuyết- chính phủ Tây Tạng chủ yếu quan tâm đến khu vực đó. Tuy nhiên, tôi thường nói về Ba Tỉnh của Tây Tạng, nơi mà sáu triệu người Tây Tạng đang sinh sống. Tất cả chúng ta đều là người dân của Xứ Tuyết, cùng chung ngôn ngữ, văn hoá và tôn giáo. Tôi sinh ra ở Dhomé, Amdo, một trong ba tỉnh này.

Khi tôi có cơ hội đến thăm các vùng khác nhau của Tây Tạng, tôi có một cảm giác rất mạnh mẽ rằng tất cả chúng ta đều là một dân tộc. Tôi sinh ra ở vùng lân cận Siling thuộc Amdo. Mặc dù nơi này cách xa khu vực trung tâm, nhưng chúng ta cùng chia sẻ một di sản tôn giáo và văn hóa chung. Khi tôi nói về Ba Tỉnh của Tây Tạng, tôi không bị thúc đẩy bởi yếu tố chính trị mà bởi sự công nhận rằng chúng ta - người dân của Ba Tỉnh - là một.

“Việc chế độ cộng sản Trung Quốc chiếm đóng Tây Tạng theo một chương trình nghị sự chính trị, vậy mà tất cả người Tây Tạng đều cảm thấy họ thuộc về Xứ Tuyết, bao gồm Ba Tỉnh. Dưới cái tên Tây Tạng - Xứ Tuyết - chúng ta có một ý thức mạnh mẽ về việc mình là người Tây Tạng. Những người trong chúng ta đến từ Dhotö, Dhome và U-tsang, tạo nên sáu triệu người Tây Tạng. Tất cả chúng ta, dù vui hay buồn, đều có cùng một ý thức về việc mình là người Tây Tạng.

Tôi đã đến nhiều vùng khác nhau của Tây Tạng và nghe nhiều phương ngữ khác nhau được nói ở đó, nhưng người dân sống ở những nơi đó đều có cùng một cảm nhận về người Tây Tạng. Hiện tại, chúng ta đang ở trên một vùng đất giáp ranh với Tây Tạng và là người Tây Tạng, chúng ta có một ý thức mạnh mẽ về việc mình là cùng một dân tộc. Tinh thần này rất mạnh mẽ và rõ ràng trong chúng ta, và tôi rất vui khi cảm nhận được điều đó.

“Chúng ta có các tu viện và ni viện, nơi mà chúng ta gìn giữ được truyền thống tâm linh của mình. Ở miền Trung Tây Tạng, chúng ta có ba cơ sở tu viện chính. Ngoài ra còn có các học viện tu viện lớn ở Kham và Amdo. Những Tu viện này đã bảo tồn tinh hoa truyền thống văn hóa của chúng ta.

Tất cả người dân Ba Tỉnh đều có một cảm giác mạnh mẽ về việc họ thuộc về cùng một dân tộc, những người có cùng một tôn giáo, văn hóa và ngôn ngữ. Điều rất quan trọng là phải nhận ra được điều này.

“Tôi đang ở Ladakh, giáp ranh với Tây Tạng. Như tôi đã đề cập, người Tây Tạng có một ý thức mạnh mẽ về việc mình là cùng một dân tộc. Đây không phải là một tuyên bố chính trị. Từ thời vua Songtsen Gampo, đã có những dịch giả Tây Tạng vĩ đại đã dịch những dịch phẩm về tôn giáo và văn hóa Ấn Độ sang tiếng Tây Tạng. Họ đã cho chúng ta những bản dịch về lời Phật dạy, Kangyur, và những bản dịch Luận giải, Tengyur. Những bản dịch này chứa đựng những lời dạy của Đức Phật.

“Từ miền Đông Tây Tạng, trên biên giới với Trung Quốc, cho đến tận Ladakh, chúng ta có cùng ngôn ngữ, văn hóa và tôn giáo. Không phải là chúng ta bám víu vào những khía cạnh này của truyền thống, mà nền văn hóa mà chúng ta gìn giữ bắt nguồn từ những giáo lý chứa đựng trong Kangyur và Tengyur. Đây là những gì mà chúng ta đã gìn giữ và tiếp tục nghiên cứu và thực hành.

“Các tu viện lớn của chúng ta là những trung tâm học thuật, đóng vai trò thiết yếu trong việc bảo tồn giáo lý Đức Phật. Các nước láng giềng cũng đã nỗ lực bảo tồn truyền thống của Đức Phật, nhưng chúng ta đã áp dụng một phương pháp khác. Chúng ta đã tham gia vào việc nghiên cứu nghiêm ngặt dựa trên logic và lý trí.

“Mặc dù Trung Quốc là quốc gia hùng mạnh cai trị Tây Tạng ngày nay, nhưng truyền thống văn hóa của Tây Tạng thậm chí đã lan rộng đến đó. Người dân Trung Quốc rất quan tâm và ngưỡng mộ truyền thống Phật giáo Tây Tạng, một truyền thống phục vụ cho lợi ích của họ. Tôn giáo và văn hóa Tây Tạng rất quý giá. Truyền thống này cũng đã được bảo tồn ở các vùng biên giới Tây Tạng trong cả nghìn năm qua.

Mặc dù tôi sinh ra ở Dhomé, nhưng tôi đã chuyển đến Lhasa, nơi tôn trí ngai vàng của các Đức Đạt Lai Lạt Ma. Nhờ lòng tốt của các vị Thầy Bốn Sư nên tôi đã được học những chủ đề chính của chương trình Phật giáo, từ logic cho đến Bát nhã Ba la mật, quan điểm Trung quán (Madhyamaka), Vi Diệu Pháp (Abhidharma) và Giới luật (Vinaya). Tôi không mấy hứng thú với cách Vi Diệu Pháp (Abhidharma) mô tả về vũ trụ; tuy nhiên, việc học các môn học khác của tôi rất hữu ích.

“Nếu quý vị có chút hiểu biết về Bát nhã Ba la mật, Trung Quán cũng như Logic và Nhận thức luận, quý vị có thể cảm thấy mình có kiến ​​thức sâu rộng về giáo lý của Đức Phật. Nếu quý vị không quen thuộc với những chủ đề này, thì ngay cả khi quý vị có thể đọc thuộc lòng Vi Diệu Pháp, nhưng sự hiểu biết của quý vị cũng sẽ không được toàn diện.”

“Rồi còn có Mật tông. Truyền thống của chúng ta bao gồm bốn cấp bậc Mật tông, nghĩa là chúng ta được truyền thừa toàn bộ giáo lý của Đức Phật. Cốt lõi của tất cả những giáo lý này là học về sự vận hành của tâm thức và cảm xúc, cách đối phó với những cảm xúc tiêu cực để rèn luyện tâm thức bất ổn của mình. Thông qua việc học tập và thực hành này, những gì mà chúng ta đang làm là nỗ lực để trở thành một vị Phật vì lợi ích của tất cả chúng sinh.

Các truyền thống khác không có được sự học tập và thực hành sâu rộng như vậy. Kiến thức Phật giáo sâu sắc mà chúng ta có được không thể tìm thấy ở bất kỳ nơi nào khác. Chúng ta chủ yếu tập trung vào Trung Quán và Lý Luận. Chúng ta nghiên cứu năm bộ kinh điển nhờ các học giả-chuyên gia trong quá khứ. Đây là một truyền thống tuyệt vời. Tôi đã nghiên cứu các bản văn kinh điển Phật giáo - đây chính là những gì tạo nên truyền thống văn hóa của chúng ta.

“Tại Ladakh, nơi giáp ranh với Tây Tạng, quý vị cũng rất tâm huyết với các truyền thống Phật giáo chung của chúng ta. Và điều này khiến tôi rất hạnh phúc. Trong nỗ lực đóng góp vào sự nỗ lực bảo tồn truyền thống Phật giáo này của quý vị, tôi đã có thể thuyết giảng tại đây và tôi rất vui mừng về điều đó. Xin chân thành cảm ơn quý vị.”

Chủ tịch Hiệp hội Phật giáo Ladakh đã phát biểu lời cảm ơn. Ông bày tỏ lòng biết ơn đến Thánh Đức Đạt Lai Lạt Ma và tất cả mọi người dân Spituk đã dành thời gian và công sức cho việc tổ chức sự kiện này. Dân làng Spituk đã biểu diễn điệu múa Shödöl để kết thúc buổi lễ. Cuối cùng, sau khi dùng bữa trưa, Đức Ngài đã trở về Shewatsel Phodrang.

Lễ hội bắt đầu với ca khúc do Mipham Otsal trình bày, ca ngợi sự cống hiến của Thánh Đức Đạt Lai Lạt Ma cho tinh thần bất bạo động, từ bi và hòa hợp; cũng như tán thán về vị trí của Ngài như một trụ cột của Phật giáo và hòa bình trên thế giới. Tiếp theo là một bài phát biểu ngắn về cuộc đời của Thánh Đức Đạt Lai Lạt Ma, bày tỏ niềm hân hoan khi Ngài quang lâm đến viếng thăm Ladakh; và nhắc lại mong ước Ngài sẽ trở lại nhiều lần nữa. Thánh Đức Đạt Lai Lạt Ma đã được Ngài Tashi Gyalson, Ủy viên Hội đồng Điều hành, Lãnh đạo phe Đối lập và Phó Ủy viên Hội đồng, trao tặng những kỷ vật như một lời tri ân từ người dân Ladakh. Sau đó, Ngài được cung thỉnh phát biểu trước toàn thể hội chúng. Tôi muốn cảm ơn quý vị, những người bằng hữu của tôi, người dân Ladakh, vì đã tổ chức lễ kỷ niệm này. Từ đây, tôi có thể nhìn thấy bức tượng Phật khổng lồ tại Stok.Tôi là một đệ tử của Đức Phật, bậc thầy nhân từ của chúng ta. Cốt lõi trong giáo lý của Ngài là bất bạo động, không làm hại người khác, mà luôn tử tế và từ bi với họ. Tôi là một Tỳ kheo, một đệ tử của Đức Phật. Bất cứ nơi nào tôi đến, tôi đều nói với mọi người về tầm quan trọng của tinh thần bất bạo động. Là một Tăng Sĩ, một hành giả và là một đệ tử của Đức Phật, tôi coi bất bạo động và từ bi là thông điệp chính của Ngài.

“Ngày nay, ngày càng có nhiều người trên thế giới quan tâm đến những điều mà Đức Phật đã dạy, đặc biệt là về sự vận hành của tâm thức và cảm xúc của chúng ta. Tất nhiên, chúng ta đề cập về hòa bình thế giới, nhưng hòa bình trên thế giới phụ thuộc vào việc mỗi cá nhân phải có được sự bình an trong tâm hồn.

“Có lần tôi đang ở trong một đại sảnh lớn thì có linh kiến Đức Phật hiện ra trước mắt. Ngài vẫy tay gọi tôi, nên tôi tiến đến gần. Ngài dịu dàng xoa đầu tôi, lòng tôi tràn ngập những cảm xúc vui buồn lẫn lộn. Ngay lúc đó, tôi đã khẳng định lại quyết tâm phụng sự Phật Pháp bằng cả thân, khẩu và ý của mình.

“Giáo lý của Đức Phật không chỉ dựa trên đức tin; nó được xây dựng trên logic và lý trí. Điều này đúng với thông điệp của Ngài về hòa bình và không làm hại người khác. Chúng ta cần hòa bình trên thế giới. Đây không chỉ là việc chăm sóc một hay hai gia đình, mà là chăm sóc cho tất cả mọi người trên thế giới. Vì vậy, tôi cố gắng hết sức để làm theo lời Đức Phật - vị thầy từ bi và nhân hậu của chúng ta - đã khuyên bảo. Tôi coi trách nhiệm của mình là truyền bá thông điệp bất bạo động một cách tốt nhất có thể.

“Mọi người ở Ladakh rất nồng hậu với tôi. Họ chào đón tôi một cách nồng nhiệt. Tôi đến đây trong bộ Pháp phục tu sĩ để nói về hòa bình, không chỉ hòa bình trên thế giới, mà còn hòa bình trong chính cuộc sống của chúng ta, trong gia đình chúng ta, khi nhớ đến lòng từ bi của Đức Phật. Tôi không còn gì để nói thêm nữa.

“Như tôi đã chia sẻ với quý vị trước đó, tôi đã có một linh kiến ​​về Đức Phật từ bi và nhân hậu, và nhờ đó tôi cố gắng hết sức để phụng sự Ngài.

“Khi nhìn vào thế giới ngày nay, chúng ta thấy có xu hướng sử dụng vũ lực. Chúng ta cần cẩn trọng hơn trong việc xây dựng một thế giới không có bạo lực. Trong cuộc sống của chính mình, hãy cố gắng hết sức để không làm tổn hại đến người khác. Chúng ta phải hoạt động cho hòa bình. Đây cũng là một phần trong sự thực hành của tôi. Nếu mỗi người chúng ta đều nỗ lực vun đắp cho hòa bình và bất bạo động ở bất cứ nơi đâu, thì chúng ta có thể hy vọng sẽ đạt được sự hòa bình trên thế giới. Tôi cảm thấy rằng nếu chúng ta làm được điều này, chúng ta không chỉ đạt được sự an lạc nội tâm mà còn tạo ra một bầu không khí tích cực cho thế giới xung quanh.

Tôi xin cảm ơn tất cả mọi người đã tham gia tổ chức buổi gặp mặt hôm nay. Cuộc đời tôi dành trọn cho việc thực hành bất bạo động. Đây là điều mà tôi cố gắng chia sẻ với mọi người trên thế giới. Mối quan tâm về hòa bình và bất bạo động trên thế giới đang ngày càng gia tăng, và đó là điều rất tốt đẹp. Đây là điều mà chúng ta hy vọng và chúng ta có nghĩa vụ phải nỗ lực để đạt được điều đó. Tôi cầu nguyện rằng chúng ta có thể kiến ​​tạo nền hòa bình trên thế giới. Tôi kêu gọi tất cả quý vị hãy làm những gì có thể để đạt được điều đó. Một lần nữa, tôi xin cảm ơn tất cả quý vị - Tashi Delek.”

Sau vũ điệu hân hoan của 21 phụ nữ, Ủy viên Hội đồng được đề cử - Thượng tọa Kunchok Tsephel - đã phát biểu lời cảm tạ, và kết thúc bằng lời kính chúc Ngài trường thọ. Cuối cùng, Đức Ngài đã cùng chủ nhà, ban tổ chức và các vị khách khác dùng bữa trưa, sau đó Đức Ngài trở về Shewatsel Phodrang.

Sau khi xuống xe và bước vào giảng đường, Thánh Đức Đạt Lai Lạt Ma đã đảnh lễ tôn tượng Đức Phật phía sau Pháp toà. Thiksé Rinpoche bước lên kính chào Ngài. Trước khi an tọa, Thánh Đức Đạt Lai Lạt Ma bước lên phía trước khán đài, nhìn quanh hội chúng và vẫy tay chào họ.

Buổi cầu nguyện cho sự trường thọ của Thánh Đức Đạt Lai Lạt Ma được bắt đầu bằng 'Lời Cầu Nguyện Tam Liên Tục'. Trà và cơm ngọt nghi lễ được dọn lên. Sau đó, nghi lễ tẩy trần được thực hiện, thỉnh cầu chư Phật và chư Bồ Tát. Lễ cúng dường Mandala với một bài kệ ngắn cũng được thực hiện.

Buổi cầu nguyện cho sự trường thọ của Đức Đạt Lai Lạt Ma hôm nay dựa trên 'Lời Cầu Nguyện Mười Sáu Vị La Hán' - những đệ tử đã giác ngộ của Đức Phật - những người đã thệ nguyện bảo vệ giáo lý của Ngài. Tiếp theo là Lễ Cúng Dường Thất Chi. Lễ cúng dường Tsog được cử hành và Thánh Đức Đạt Lai Lạt Ma đã đón nhận và dùng một phần phẩm vật Tsog cúng dường ấy.

Đại diện của Hiệp hội Phật giáo Ladakh và Hiệp hội Tự viện Ladakh đã bày tỏ lòng thành kính lên Thánh Đức Đạt Lai Lạt Ma. Thiksé Rinpoche đã dâng lễ cúng dường Mandala và dâng lên Đức Ngài những biểu tượng của thân, khẩu và ý của Đức Phật, Pháp phục Tu sĩ, một chiếc bình bát chứa đầy hoa quả và một cây tích trượng dành cho Tăng Sĩ. Đức Ngài nâng từng lễ vật lên ngang trán như một biểu tượng của lòng thành kính. Các khay đựng biểu tượng của tám biểu tượng cát tường, bảy biểu tượng hoàng gia và tám chất cát tường đã được dâng lên với lòng mong cầu cho Ngài được trường thọ.

‘Bài ca Bất tử - Lời Cầu nguyện Trường thọ dâng lên Thánh Đức Đạt Lai Lạt Ma’ do hai vị thầy của Ngài tụng lên khi một đoàn người dân địa phương mang lễ vật diễu hành ngang qua trước khán đài. Lời cầu nguyện bao gồm điệp khúc sau:

"Con xin dâng lên lời cầu nguyện với lòng thành kính thiết tha:
Nguyện Ngài Tenzin Gyatso, đấng Bảo Hộ của Vùng đất tuyết bao la,
Được trụ thế miên trường qua hàng trăm a-tăng-kỳ kiếp.
Xin hãy ban cho Ngài ấy phước lành thiện hỷ của sự gia trì!
Để tâm nguyện của Ngài được viên thành hoàn mỹ."

Đức Ngài đã phát biểu trước hội chúng.

“Thưa chư Huynh Đệ Pháp Hữu, điều tôi muốn chia sẻ là người dân địa phương Ladakh và những người đến từ những nơi khác, tu sĩ và cư sĩ, đã vân tập về đây, với lòng thành kính sâu sắc để cầu nguyện cho sự trường thọ của tôi. Người Tây Tạng và người dân vùng Hy Mã Lạp Sơn theo truyền thống Phật giáo Tây Tạng cũng đã tụ họp tại đây để cầu nguyện cho sự trường thọ của tôi.

“Về phần mình, tôi được sinh ra ở Dhomé, Amdo và chuyển đến miền Trung Tây Tạng. Tất cả người dân và chư thần của Tây Tạng đã đặt niềm tin mạnh mẽ vào tôi. Vì vậy, tôi đã gánh vác trách nhiệm phụng sự nhân dân và chư thần của Tây Tạng. Tôi đã sống cuộc đời mình trong hoàn cảnh khó khăn và đã phải đối mặt với nhiều thử thách.”

Đúng lúc này, một cụ ông ở cuối đoàn diễu hành rước lễ đã tiến lên để nhận sự ban phước gia trì; và Đức Ngài đã bật cười vì ông đội hai chiếc mũ chồng lên nhau. Theo sau cụ là một người Tây Tạng cầm cờ Tây Tạng, dâng lên Thánh Đức Đạt Lai Lạt Ma.

“Các vị thần Hộ Pháp Tây Tạng như Nechung Chögyal, Đại Pháp Vương - những Vị đã tuyên thệ, đã đồng hành cùng tôi trong suốt quá trình tôi phụng sự Tây Tạng. Các vị thần hộ mệnh của Tây Tạng đã đồng hành cùng nhân loại dưới sự lãnh đạo của Thần Nechung. Ở Tây Tạng, tôi chủ yếu sống tại Cung điện Potala và Norbulingka, Cung điện Mùa hè, nơi tôi phục vụ người dân Tây Tạng và truyền thống Tây Tạng. Tôi đã chân thành gánh vác trách nhiệm đối với Tây Tạng và tôn giáo Tây Tạng. Trong suốt những năm qua, tôi cũng đã cầu khẩn các vị thần siêu thế và những vị thần thế gian để hỗ trợ cho sự nghiệp của Tây Tạng, và các vị thần này đã nỗ lực hết sức để giúp đỡ chúng tôi.

Về phần mình, tôi đã học Phật pháp với các vị thầy của mình từ khi còn bé. Tôi bắt đầu với Tuyển tập Luận (Dutra), sau đó nghiên cứu về Tâm và sự Tỉnh thức, Logic, Trí tuệ Bát Nhã, quan điểm Trung Quán (Madhyamaka), và Vi diệu Pháp (Abhidharma), mặc dù tôi vẫn còn hoài nghi về một số khía cạnh; nhưng dù sao đi nữa, thì tôi cũng đã nghiên cứu về Triết học Trung Quán cũng như Logic và Nhận thức luận - bản chất của tri thức, vốn là những phần tuyệt vời trong truyền thống của chúng tôi.

Về khoa học nội tâm, cũng có sự hiểu biết về cách vận hành của tâm thức và cảm xúc. Ngày nay, ngay cả các nhà khoa học hiện đại cũng rất muốn học hỏi từ truyền thống của chúng tôi.

“Tôi đã sống ở Tây Tạng hơn hai thập kỷ và đối mặt với nhiều thách thức. Tôi đã gặp Chủ tịch Mao Trạch Đông ở Bắc Kinh, nơi mà tôi biết rằng chúng tôi có những hệ tư tưởng và quan điểm triết học khác nhau. Do biến động xảy ra ở Tây Tạng, kể từ đó tôi phải rời bỏ quê hương; và được sống lưu vong thoải mái ở Ấn Độ.

Tôi đã có thể đóng góp vào việc bảo tồn Giáo Pháp của Đức Phật và đã có thể phục vụ cho những người từ khắp nơi trên thế giới đến để xin lời khuyên của tôi. Tôi đã tạo dựng được danh tiếng là một bậc thầy tâm linh. Dù họ có theo tôn giáo hay không, thì cũng đã có nhiều người đã ngưỡng mộ về những gì mà tôi đã làm.

“Trong suốt cuộc đời tôi, nhiều người đã đặt niềm tin vào tôi, trực tiếp hoặc gián tiếp, và tôi đã cầu nguyện để mang lại lợi ích cho họ. Vì vậy, tôi muốn chào đón tất cả quý vị bằng lời chào “Tashi Delek”.

“Dù tôi có thể làm được gì trong đời sống thế tục hay trong giáo pháp tâm linh, thì quý vị cũng đã vân tập đến đây để cầu nguyện cho tôi được trường thọ. Cũng như quý vị đã cầu nguyện cho tôi được trường thọ, tôi cũng sẽ cầu nguyện cho những mong ước của quý vị được thành tựu. Tôi xin cảm ơn tất cả quý vị đã cầu nguyện và cúng dường, và tôi cầu nguyện cho những lời nguyện cầu của quý vị được thành tựu một cách dễ dàng. Cảm ơn quý vị và Tashi Delek.

“Điều đáng chú ý là sự quan tâm ngày càng gia tăng đối với Phật giáo ở Trung Quốc đại lục - một trong những quốc gia đông dân nhất thế giới. Trước đây, họ thường gọi tôi là phản động, vân vân, nhưng tôi chưa bao giờ ôm hận hay mang ác ý với bất kỳ ai.

“Về mặt lịch sử, kể từ thời Vua Songtsen Gampo, chúng tôi đã có mối quan hệ chặt chẽ với Trung Quốc. Khi người dân Trung Quốc tiếp tục quan tâm đến Phật giáo, thì Phật giáo sẽ tự nhiên được lan truyền rộng rãi; và tôi sẽ rất hoan hỷ được đóng góp hết sức mình cho sự phát triển này.

“Tất nhiên, tôi luôn coi việc phát triển Bồ Đề Tâm là một phần trong việc thực hành hàng ngày của mình. Và để củng cố cho sự thực hành này, tôi cũng thiền định về tánh Không. Khi giáo lý vĩ đại và uyên thâm của Đức Phật lan tỏa khắp thế giới, đặc biệt là ở Trung Quốc, tôi hy vọng điều này sẽ đưa đến sự hòa bình và hòa hợp trên toàn thế giới. Tôi cũng hy vọng rằng mọi người sẽ có thể sống an lạc ở vùng Hy Mã Lạp Sơn; và sẽ có hòa bình và an yên trên biên giới Ấn Độ - Tây Tạng. Tôi tin rằng điều này có thể đạt được.

"Quý vị đã vân tập về đây với niềm tin và lòng sùng kính vững chắc để cầu nguyện cho tôi được trường thọ, và tôi cũng sẽ cầu nguyện với quyết tâm vững chắc để được trường thọ." Ngay lúc này, tiếng vỗ tay vang lên trong khắp cả hội chúng.

Tiếp theo là phần nhạc đệm khi đầu tiên là một nhóm ca sĩ và nhạc công Ladakh; và thứ hai là một nhóm từ Làng Trẻ em Tây Tạng (TCV) địa phương biểu diễn các ca khúc mừng sinh nhật lần thứ 90 của Thánh Đức Đạt Lai Lạt Ma và cầu nguyện Ngài trường thọ. Nhóm TCV bắt đầu buổi biểu diễn bằng lời nguyện phát triển một trái tim nhân hậu như một biểu tượng của lòng biết ơn đối với Thánh Đức Đạt Lai Lạt Ma.

Khi lời cầu nguyện kết thúc, Mười Sáu Vị Trưởng Lão và Tứ Thiên Vương được khẩn cầu một lần nữa với lời cầu nguyện cho Thánh Đức Đạt Lai Lạt Ma được trường thọ và giáo pháp được phát triển hưng thịnh. Lễ cúng dường Mandala tạ ơn cuối cùng được thực hiện bởi Gaden Tripa, Jetsun Lobsang Dorjé Rinpoche, để tỏ lòng biết ơn Thánh Đức Đạt Lai Lạt Ma đã chấp nhận lời cầu nguyện trường thọ này. Nhiều lời cầu nguyện cát tường đã được đọc lên, kết thúc bằng lời cầu nguyện trường thọ cho Đức Ngài:

“Nơi cõi thiên của Xứ Tạng có những dãy núi tuyết phủ quanh,
Ngài là nguồn gốc của mọi niềm hạnh phúc, thiện lành,
Tenzin Gyatso, bậc hiện thân Đức Quán Thế Âm Bồ Tát,
Nguyện Ngài trụ thế miên trường cho đến khi chấm dứt vòng tử sanh”.

Sau khi Đức Ngài an tọa thì những lời cầu nguyện được đọc lên - bao gồm 'Lời Cầu Nguyện Tam Liên Tục', 'Bát Nhã Tâm Kinh' và lời nguyện sau:

'Với bất cứ công đức nào tích lũy được nhờ nghe Pháp, 
Nguyện con trở thành Phật để làm lợi ích cho tất cả chúng sinh'.

Trà và cơm ngọt được phân phát cho đại chúng, và một lễ cúng dường mandala ngắn đã được thực hiện. Thánh Đức Đạt Lai Lạt Ma bắt đầu bằng việc nhắc lại rằng Ngài đã bị mất đi quê hương Tây Tạng, nhưng lại được sống lưu vong ở Ấn Độ. Vì từ đó đến giờ Ngài đã sống ở vùng Hy Mã Lạp Sơn, nên nơi đây rất gần gũi với trái tim của Ngài. Ngài lưu ý rằng người dân trong khu vực này có một mối liên hệ đặc biệt với Đức Quán Thế Âm. Ngài đề cập đến việc rời khỏi Cung điện Norbulingka, băng qua sông Kyichu và leo lên đèo ra khỏi thung lũng. Tôi cảm thấy buồn khi phải rời đi nhưng lại nghĩ rằng tất cả chúng ta đều là con người như nhau. Tất cả chúng ta đều muốn được hạnh phúc và không muốn đau khổ. Tôi cảm thấy rằng ngay cả khi phải sống lưu vong, tôi vẫn có thể chia sẻ giáo lý được với mọi người.

“Bất cứ nơi nào tôi đến trong vùng Hy Mã Lạp Sơn, tôi đều cảm thấy mọi người đều rất trung thành và mộ đạo - tận tụy với việc thực hành tâm linh. Mặc dù người Tây Tạng đã phải đối mặt với những khó khăn to lớn và những hạn chế của Trung Quốc ngày càng chặt chẽ hơn, nhưng người dân vùng Hy Mã Lạp Sơn vẫn luôn là bằng hữu của chúng tôi.

“Là một người được ân phước của Đức Quán Thế Âm và là người tu tập Bồ Đề Tâm và chánh kiến, tôi đã có thể phát khởi Bồ Đề Tâm và tuệ giác về tánh Không. Đây là điều mà tất cả chúng ta đều có thể thực hiện được. Chúng ta có thể phát triển những sự thực hành này với lòng nhiệt thành. Lời khuyên chính của tôi là hãy luôn nhắc nhở bản thân về Bồ Đề Tâm và tri kiến về tánh Không. Bản thân tôi cũng làm điều này mỗi buổi sáng ngay khi vừa thức dậy và thiền định một lúc về những nguyên lý này. Chúng ta đang đề cập về việc đạt được giác ngộ, từ tiếng Tây Tạng dùng để chỉ sự giác ngộ là "jang-chub". Nó bao gồm hai âm tiết. Âm đầu tiên, "jang", có nghĩa là vượt qua mọi lỗi lầm và khuyết điểm, trong khi âm “chub" biểu thị sự viên mãn với mọi phẩm chất tuyệt vời có thể đạt được. “Mọi người đang đau khổ trên khắp thế giới. Bất kể chúng ta có theo một tôn giáo nào hay không, thì ai cũng muốn được hạnh phúc và chẳng có ai muốn khổ đau cả. Gốc rễ của đau khổ đến từ hai nguyên nhân: vị kỷ, thái độ ái trọng tự thân; và quan niệm sai lầm rằng vạn vật tồn tại độc lập. Khi thức dậy vào buổi sáng, tôi phát khởi tâm bồ đề - khát vọng giác ngộ; và bằng cách suy ngẫm về một số câu trong tác phẩm “Nhập Trung Quán Luận” của Ngài Nguyệt Xứng, tôi thiền định về tánh Không. Hai nguyên lý này, Bồ Đề Tâm và tánh Không, là cốt lõi của giáo lý Đức Phật.

“Cách đây không lâu, tôi đã có một linh kiến về Đức Phật hiện ra trước mắt. Ngài nhìn lên, thấy tôi và vẫy tay gọi tôi đến gần. Ngài nói vài lời khơi gợi về Bồ Đề Tâm và tánh Không, khiến tôi vô cùng hoan hỷ.

“Là những đệ tử của Đức Phật, chúng ta nên lấy việc tu tập Bồ Đề Tâm và tri kiến tánh Không để làm pháp hành chủ yếu của mình. Là những đệ tử tận tụy, quý vị nên tự nhắc nhở mình mỗi ngày về điều này.”

Thánh Đức Đạt Lai Lạt Ma đề cập rằng hôm qua là Ngày Độc lập của Ấn Độ. Ngài bày tỏ lòng ngưỡng mộ đối với Ấn Độ, đồng thời cho rằng những người sống ở đây nên vui mừng trước sự tự do mà chúng ta đang được tận hưởng. Ngài nói thêm rằng chúng ta có cơ hội để làm cho cuộc sống của mình có ý nghĩa bằng cách làm những gì có thể để giúp đỡ những chúng sinh khác. Ngài lưu ý rằng Ấn Độ là vùng đất phát triển mạnh mẽ của nhiều truyền thống tôn giáo. Đó là nơi mà sự hòa hợp chiếm ưu thế. Bản chất của việc thực hành tôn giáo là tử tế và bất bạo động, không gây hại cho người khác. Do đó, Ấn Độ nên làm những gì có thể để thiết lập nền hòa bình trên thế giới.

Đức Ngài phát biểu, “Hôm nay có rất nhiều người đã vân tập về đây; và tôi muốn cảm ơn tất cả quý vị đã đến. Về phần mình, tôi sinh ra gần Kumbum ở miền đông bắc Tây Tạng; nhưng tôi đã chuyển đến Lhasa. Tôi đã học triết học Phật giáo với các vị thầy của mình, điều này đã mở mang tầm nhìn cho tôi. Tôi học được rằng mọi thứ trên thế giới đều giống như ảo ảnh. Mọi thứ dường như tồn tại theo một cách nhất định, nhưng trên thực tế thì không phải vậy. Tôi cảm thấy rằng tôi đã làm cho cuộc sống của mình có ý nghĩa; và những gì tôi chia sẻ với quý vị đều dựa trên kinh nghiệm của chính bản thân tôi. Xin hãy ghi nhớ tầm quan trọng của việc có một trái tim nồng nhiệt và giúp đỡ người khác.”

Thánh Đức Đạt Lai Lạt Ma chuyển sang “Tám Bài Kệ Luyện Tâm” và Ngài đọc bài kệ thứ tư:

“Thấy chúng sanh với tính tình ngang ngược
Bị nén đè bởi phiền trược khổ đau
Nguyện trân giữ như ngọc châu hiếm thấy
Như tìm ra một kho báu gia tài.”

Lời khuyên của Geshé Langri Thangpa là khi chúng ta thấy những chúng sanh đau khổ - ngay cả khi họ có thể có bản tính xấu xa - thì chúng ta cũng nên trân trọng họ.

Bài kệ tiếp theo nói rằng:

“Khi người khác, với bản tâm ganh tỵ
Lạm dụng con, vu khống và miệt khinh,
Con nguyện xin nhận thua thiệt về mình
Hiến dâng người phần quang vinh chiến thắng.”

“Khi một người con đã từng giúp đỡ,
Hoặc người mà con hy vọng lớn lao,
Ngược đãi con gây tổn thương tàn bạ
Nguyện xem như bậc Hướng Đạo - tôn Sư.”

Đức Ngài giải thích rõ: “Khi người khác chỉ trích quý vị, thay vì tức giận, thì quý vị nên xem xét xem lời chỉ trích của họ có đúng hay không. Hãy xem xét xem mình có những lỗi lầm này hay không. Nếu có, thì hãy biết ơn họ vì đã chỉ ra những lỗi lầm ấy. Hãy xem lời chỉ trích của họ như một sự hướng dẫn tâm linh.

Bài kệ thứ bảy viết:

"Tóm lại, xin dâng ích lợi, niềm vui
Đến Mẹ chúng sanh trực - và gián tiếp,
Xin nguyện riêng con âm thầm nhận lãnh
Những đớn đau, bất hạnh của Người."

Bài kệ cuối cùng:

"Nguyện cầu cho hết thảy hạnh nguyện này
Không bị tám pháp thế gian làm ô nhiễm;
Nguyện con nhận ra mọi thứ đều hư huyễn,
Tâm chẳng buộc ràng, thoát khỏi luyến trần gian!"

Thánh Đức Đạt Lai Lạt Ma nhận xét rằng những đau khổ mà chúng ta gặp phải trong cuộc sống là kết quả của những quan niệm sai lầm của chúng ta. Tuy nhiên, bằng cách nhìn nhận mọi thứ chỉ là ảo ảnh, chúng ta có thể tưởng tượng những ảo tưởng của mình tan biến vào hư không.

Tiếp theo, Đức Ngài đọc qua ‘Bài ca về Bốn Chánh Niệm’. Ngài liệt kê bốn chánh niệm: Chánh niệm về bậc thầy, chánh niệm về khát vọng vị tha hướng đến giác ngộ tối thượng, chánh niệm về thân thể như một thân thể thiêng liêng và chánh niệm về tri kiến tánh Không.

Liên quan đến chánh niệm thứ hai, Ngài nói rằng chúng ta nên hiểu rằng chúng ta phải đối mặt với đau khổ bởi vì tâm trí bất kham của chính mình và những phiền não tinh thần mà chúng gây ra. Chúng ta sẽ được giải thoát bằng cách tự nhắc nhở bản thân rằng cha mẹ, những người đã bảo vệ chúng ta bằng lòng tốt của họ, cũng đang đau khổ và mất đi hạnh phúc. 'Hãy từ bỏ tham ái và sân hận, hãy thiền định về tình thương và lòng từ bi, và đừng để tâm trí của mình lang thang, hãy đặt nó vào lòng từ bi.' Thánh Đức Đạt Lai Lạt Ma nói rằng Ngài luôn thực hành những gì mà bản văn này khuyên bảo.

Về chánh niệm thứ tư - chánh niệm về tánh Không - Ngài nói rằng chúng ta cần hiểu rằng vạn vật xuất hiện trước mắt chúng ta như thể chúng có một sự tồn tại khách quan, độc lập, nhưng trên thực tế thì chúng không tồn tại theo cách đó.

Đức Ngài tiếp tục, "Ở Tây Tạng, chúng tôi kết hợp sự thực hành Kinh điển với Mật tông. Trong Mật tông, chúng tôi thiền định về Du-già Bổn tôn, quán tưởng thân thể mình chuyển hóa thành thân thể của một vị Bổn tôn. Chúng tôi cũng tìm hiểu về các mức độ vi tế khác nhau trong tâm thức. Chúng tôi vượt ra khỏi sự nhận thức thông thường - vốn dựa trên mức độ ý thức thô thiển, để tiếp cận và phát triển tâm thức vi tế hơn - tâm sáng suốt của ánh quang minh. Đây là tâm thức mà chúng tôi sử dụng để trải nghiệm về tánh Không.

"Truyền thống Phật giáo mà chúng tôi gìn giữ ở Tây Tạng rất độc đáo về mặt tâm lý. Trong thực hành Mật tông Du-già Tối thượng, chúng ta cố gắng nhận diện và sử dụng tâm thức vi tế của mình. Các truyền thống khác không giải thích cách thực hiện về điều này. Cũng giống như những truyền thống khác, chúng ta cũng tu tập về Bồ Đề Tâm và tri kiến tánh Không, nhưng chỉ trong Mật tông, thì chúng ta mới tu tập về tâm vi tế và bẩm sinh của ánh quang minh, chuyển hóa nó thành con đường giác ngộ.

“Nếu chúng ta có thể làm được điều đó, các tầng lớp thô thiển của tâm sẽ lắng xuống và chúng ta có thể sử dụng tâm vi tế để chứng ngộ tánh Không. Đây là một điều vô cùng sâu sắc.

“Tôi là người sinh ra ở Amdo, chuyển đến Lhasa và nhận được giáo lý từ các vị thầy của mình. Bên cạnh việc học tập, tôi còn thiền định về những gì mà mình đã học được, nhờ đó tôi có thể tích lũy được kinh nghiệm về giáo lý.

“Nhân đây, tôi đã có dịp đến vùng này của dãy Hy Mã Lạp Sơn và chia sẻ giáo lý với quý vị - những người đang theo đuổi cùng truyền thống với chúng tôi ở Tây Tạng. Tây Tạng có rất nhiều bậc thầy vĩ đại, những bậc thông tuệ phi thường - hãy thực hành tốt và quý vị có thể trở nên giống như họ.

“Chúng ta có cơ hội ngay tại đây và ngay bây giờ để phát triển Bồ Đề Tâm và điều đó rất tốt. Hãy nghĩ đến việc trở thành một vị Phật vì lợi ích của tất cả chúng sinh trên khắp không gian. Xin hãy đọc theo tôi những câu kệ này:

"Con xin quy y ngôi Tam Bảo

Sám hối tất cả từng tội chướng 

Tuỳ hỷ công đức chư chúng sinh

Nguyện con được Phật Đạo viên thành!"

Con xin quy y cho đến ngày giải thoát 

Quay về nương tựa Phật, Pháp và Tăng Đoàn

Hoàn thành mục đích cho mình và người khác

Nguyện trưởng dưỡng Bồ Đề Tâm tỉnh giác!

Khi phát triển tâm nguyện cho giác ngộ tối cao

Con mời thỉnh tất cả chúng sanh như khách quý 

Thực hành hạnh giác ngộ vô song trong hoan hỷ 

Vì lợi lạc chúng sanh - nguyện đắc thành Phật Vị!"

Đức Ngài chia sẻ rằng Ngài đã có thể thuyết giảng về hai bản văn này mà Ngài đã nhận được sự truyền thừa, cũng như chủ trì buổi lễ phát Bồ Đề Tâm, nhờ đó Ngài đã nhận được sự gia trì từ dòng truyền thừa của các Lạt Ma. Sau đó, Ngài đã ban khẩu truyền về các thần chú của Đức Phật Thích Ca Mâu Ni, Đức Arya Tara, Đức Phật Dược Sư, Đức Văn Thù Sư Lợi, Đức Kim Cương Thượng Sư, Đức Tông Khách Ba và xưng tán Đức Mig-tse-ma.

Sự kiện này được kết thúc bằng lễ dâng Mandala tạ ơn lên Thánh Đức Đạt Lai Lạt Ma và tụng đọc 'Lời Nguyện Cầu Chân Lý' và ‘Phổ Hiền Vương’.

Thánh Đức Đạt Lai Lạt Ma mỉm cười và vẫy tay chào mọi người rồi trở về Dinh thự của mình.

Sau khi Đức Ngài an tọa, các thành viên của Ủy ban Tái thiết đã báo cáo với Ngài rằng Chùa cũ đã bị nứt do lũ lụt và mưa lớn mà không thể sửa chữa được. Họ đã trình bày lên Ngài về kế hoạch xây dựng một ngôi chùa mới. Hàng trăm Tăng ni và Cư sĩ đã vân tập về để chứng kiến lễ đặt viên đá nền móng và khánh thành tấm bảng kỷ niệm ghi:

Đặt nền móng cho Trí tuệ và Từ bi
Tái thiết Chùa Chowkhang (Jokhang), Leh, Ladakh

Bên dưới hai dòng chữ này là Pháp Hiệu đầy đủ của Thánh Đức Đạt Lai Lạt Ma - Jetsun Jampal Ngawang Lobsang Tenzin Gyatso - và ngày tháng hiện tại.

Thánh Đức Đạt Lai Lạt Ma phát biểu trước đại chúng:

“Khi nghe về tình trạng của Chùa Jokhang cũ, tôi nghĩ đó là một hình thức khác của sự ban phước lành. Ví dụ, Tây Tạng đã được dòng truyền thừa của Đức Đạt Lai Lạt Ma trị vì trong nhiều thế kỷ, nhưng chỉ trong thời kỳ này của tôi đang sống, thì chúng ta mới phải đối mặt với sự tàn phá đến mức phải sống lưu vong ở vùng đất tự do của Ấn Độ. Đây là một hình thức khác của sự ban phước lành dành cho chúng ta; vì chúng ta đã được đến sống trên vùng đất khởi nguồn là chiếc nôi của Phật giáo - nơi mà tám bậc thầy Phật giáo Ấn Độ đã từng sống, chẳng hạn như Thánh Long Thọ, những vị được mệnh danh là ‘Sáu bậc Trang Sức và Hai Đấng Cao Cả’.

“Ngày nay, chúng ta tiếp tục duy trì truyền thống Phật giáo mà đã được kiểm chứng qua thời gian và đã được chứng minh một cách logic, một truyền thống đã từng được lan truyền rộng rãi ở Ấn Độ. Chúng ta đã gìn giữ truyền thống này thông qua việc học tập, thiền định và áp dụng nó vào cuộc sống của chính mình. Tôi không muốn khoe khoang; nhưng theo tôi, các Đức Đạt Lai Lạt Ma tiền nhiệm đã phụng sự Giáo Pháp của Đức Phật; và mặc dù tôi sinh ra ở Amdo - vùng Đông Bắc Tây Tạng - nhưng tôi đã chuyển đến Lhasa, ở đó tôi đã có thể được theo đuổi con đường học vấn Phật giáo của riêng mình theo cách truyền thống. Tôi có thể thực hiện quá trình Tam Vô Lậu Học là Văn, Tư, Tu (học tập, suy ngẫm và thiền định) dưới sự hướng dẫn của các bậc Thầy của mình.

“Dưới sự hướng dẫn của các Ngài, tôi đã học thuộc lòng các bản văn cơ bản và nghiên cứu các chú giải tương ứng. Đồng thời, tôi đã có thể kết hợp việc học với việc thực hành ‘Các Giai Trình của Đạo Giác Ngộ’ (LamRim) và Luyện Tâm (Lojong). Tôi đã nỗ lực kết hợp việc học với việc quán chiếu và thiền định.

“Giữa cuộc biến động diễn ra ở Tây Tạng năm 1959, tôi quyết định rời khỏi Norbulingka và rời khỏi Lhasa. Khi rời đi, tôi nghĩ về quần thể chùa Jokhang ở Lhasa và những hình ảnh bên trong. Khi chúng tôi đi đến chân đèo nằm ngoài địa phận của thung lũng, người đàn ông dắt ngựa đã bảo tôi hãy quay lại và nhìn Lhasa một lần cuối cùng - và sau đó tôi rời khỏi thành phố.

“Kể từ khi tôi rời Lhasa, ngày càng có nhiều người trên khắp thế giới quan tâm đến Phật giáo, đặc biệt là ở châu Âu và châu Mỹ. Tôi đã nỗ lực hết mình để phụng sự họ. Nhờ nghiệp duyên và những lời cầu nguyện trong quá khứ, tôi đã khá thành công trong việc đóng góp vào việc phục hưng và bảo tồn giáo lý của Đức Phật, và tôi sẽ tiếp tục phụng sự Phật pháp trong nhiều năm tới. Tôi xin bày tỏ lòng thành kính đến bậc Thầy Quý Báu của mình, Thupten Lungtok Namgyal Trinley - Ling Rinpoche - người chủ yếu đã dạy dỗ cho tôi hiểu về các bản văn triết học. Tôi cũng biết ơn đội ngũ Trợ lý Tranh biện của mình - những người đã cùng tôi học cách tranh biện và lý luận.

“Tôi đã có thể giới thiệu Phật giáo cho người khác ngay cả khi tiếng Anh của tôi còn kém cõi. Tôi đã so sánh sự hiểu biết của Phật giáo về nguyên lý hoạt động của tâm thức và cảm xúc của chúng ta với các phương pháp khoa học hiện đại về tâm lý học và khoa học thần kinh. Điều này đang chứng tỏ là rất lợi ích. Thật vậy, tôi đã có những cuộc thảo luận tốt đẹp với nhiều nhà khoa học về tâm lý học con người.

Tóm lại, tôi sinh ra ở Dhomey (Amdo), nhưng lớn lên ở miền Trung Tây Tạng. Tôi được các bậc Thầy dạy dỗ, và sau khi đến Ấn Độ, tôi lại tiếp tục nghiên cứu các bản văn về triết học và thiền định. Nói cách khác, tôi đã cố gắng hết sức để chia sẻ sự hiểu biết của mình về Phật giáo với mọi người.

“Cách mà chúng ta nghiên cứu các luận thuyết Phật giáo cổ điển là rất tốt vì nó dựa trên lý luận logic. Các nghi lễ Mật tông và việc cầu an của các Hộ Pháp bằng trống và chũm chọe có thể rất hữu ích, nhưng điều thực sự có giá trị là việc nghiên cứu kinh điển. Và chúng ta không nên chỉ dựa vào thẩm quyền của các trích dẫn từ kinh điển. Chúng ta phải vận dụng lý trí và logic kết hợp với sự hiểu biết về nguyên lý hoạt động của tâm thức và cảm xúc.

"Sau khi phá dỡ ngôi chùa cũ, tôi thực sự trân trọng quyết tâm của quý vị trong việc xây dựng lại Jokhang tại đây. Nhưng chỉ xây dựng lại ngôi chùa thôi thì cũng không có gì đặc biệt. Điều quan trọng là nó phải cung cấp cho mọi người về phương diện cơ sở vật chất để họ nghiên cứu về giáo lý Đức Phật, cũng giống như tôi đã từng được học từ khi còn bé.

"Khi hoàn thành ngôi chùa, quý vị nên đảm bảo rằng nó sẽ trở thành một trung tâm học tập, nơi mà mọi người có thể nghiên cứu các luận thuyết logic và triết học, cho phép họ tham gia vào các cuộc tranh luận biện chứng, phân tích và nghiên cứu triết học Phật giáo. Tôi hy vọng quý vị sẽ làm được điều đó; và tôi cầu nguyện rằng quý vị sẽ được thành công. Xin cảm ơn."

Từ Jokhang, Thánh Đức Đạt Lai Lạt Ma đi xe đến Choglamsar để khánh thành Trung tâm Phật pháp do Hiệp hội Phật giáo Ladakh (LGA) xây dựng. Tại đây, Chủ tịch Hiệp hội Phật giáo Ladakh đã cung đón Ngài ngay tại cửa. Thánh Đức Đạt Lai Lạt Ma bước vào Sảnh Trung tâm Phật pháp, nơi đã chật kín người, và bày tỏ lòng thành kính trước những bức tượng gỗ chạm khắc hình Đức Phật, Đức Quán Thế Âm Bồ Tát, và một bức tượng khác của Đạo sư Liên Hoa Sanh. Sau đó, Ngài an toạ. Chủ tịch Hiệp hội Phật giáo Ladakh cùng với những người khác dâng lên Đức Ngài một Mandala vũ trụ cùng các biểu tượng thân, khẩu và ý của Đức Phật. Trong số những lời cầu nguyện được đọc lên có một bài kệ cầu nguyện cho sự trường thọ của Đức Ngài:

“Nơi cõi tịnh của những dãy núi tuyết phủ quanh,
Ngài là nguồn gốc của mọi niềm hạnh phúc, thiện lành,
Tenzin Gyatso, bậc hiện thân Đức Quán Thế Âm Bồ Tát,
Nguyện Ngài trụ thế miên trường cho đến khi chấm dứt vòng tử sanh”.

Trà và cơm ngọt được phục vụ trước khi Thánh Đức Đạt Lai Lạt Ma phát biểu trước toàn thể hội chúng.

Hôm nay tôi có thể đến thăm quý vị là vì chuyến đi rất thuận tiện trên đường trở về Shewatsel. Tôi rất vui mừng được chào đón tất cả quý vị - những Pháp Hữu của tôi - bao gồm các vị Trụ trì, những bậc Thầy và các thành viên của Tăng đoàn.

“Có rất nhiều tôn giáo trên thế giới, và đặc biệt là nhiều truyền thống tôn giáo tồn tại ở Ấn Độ. Tuy nhiên, Phật giáo thu hút được sự chú ý đặc biệt của các nhà khoa học, đặc biệt là các nhà tâm lý học và thần kinh học. Phật giáo - như được bảo tồn ở Tây Tạng - phụ thuộc vào việc nghiên cứu nghiêm ngặt bằng logic và lý luận. Kết quả là, nhiều nhà khoa học đã thảo luận với tôi về truyền thống logic và nhận thức luận của chúng ta.

“Truyền thống Phật giáo của chúng ta không tập trung vào sự cầu nguyện và nghi lễ, mà nhấn mạnh vào việc sử dụng logic (pramana), trí tuệ bát nhã (prajnanparamita), quan điểm về Trung Quán (Madhyamaka), v.v.

“Về phần mình, tôi đã rời xa quê hương từ khi còn bé và đã đến Cung điện Potala, ở đó tôi bắt đầu học về ‘Dutra’ và ‘Lý Luận’ khi tôi mới năm hoặc sáu tuổi.

“Mặc dù Tây Tạng đã tiếp xúc với cả Trung Quốc và Ấn Độ từ thời vua Songtsen Gampo, nhưng chính vua Trisong Deutsen đã thỉnh ngài Tịch Hộ từ Ấn Độ đến Tây Tạng. Do đó, truyền thống Phật giáo của chúng ta là một truyền thống đích thực. Mặc dù tôi không theo đuổi ‘A Tỳ Đạt Ma Câu Xá Luận’ một cách thấu đáo nhưng tôi đã nghiên cứu các kinh điển. Tôi đã nghiên cứu Luật tạng, tức là ‘Giới luật chốn Thiền Môn’ và logic.

“Một chương trình giảng dạy đã được thiết lập để nghiên cứu Phật giáo ở Tây Tạng và tôi đã tuân thủ theo đuổi chương trình ấy. Cuối cùng, tôi đã tham dự các kỳ thi lấy bằng Geshé tại các tu viện lớn, bao gồm Sera và Drepung. Đỉnh điểm của kỳ thi cuối cùng trong Đại lễ Cầu nguyện (Mönlam Chenmo), được tổ chức tại Chùa Jokhang ở Lhasa, trước sự chứng kiến của chư Tăng Sĩ học giả từ cả ba học viện Sera, Drepung và Ganden.

“Mặc dù mang danh hiệu Đạt Lai Lạt Ma, nhưng tôi không chỉ được đặt lên ngai vàng mà còn phải nghiên cứu các luận thuyết kinh điển cũng giống như bất kỳ một Tăng Sĩ nào khác. Việc nghiên cứu các kinh điển luận thuyết một cách thấu đáo và phân tích chúng trong các cuộc tranh luận đã giúp tôi rất nhiều trong các cuộc thảo luận với các nhà khoa học hiện đại.

“Tôi đã nhận được nhiều quán đảnh Mật tông từ Ngài Takdrak Rinpoché. Tuy nhiên, vị thầy triết học chính của tôi là Kyabjé Ling Rinpoché. Tôi học với Ngài vào buổi sáng và cả buổi chiều, ngài đã giảng giải triết học cho tôi rất chi tiết. Ngài đã mở mang tầm mắt hiểu biết cho tôi về nội dung phong phú của truyền thống Phật giáo. Sau này, khi gặp gỡ các nhà khoa học, tôi đã có thể so sánh những giải thích của họ với những gì mà kinh điển của chúng ta đã đề cập; và tôi đã học được rất nhiều điều từ họ.

“Tôi đã khuyến khích không những chỉ chư Tăng mà cả chư Ni nên nghiên cứu triết học và học cách tranh biện. Có những Ni viện đã giảng dạy triết học ở Lhasa. Nghiên cứu và tranh biện có nghĩa là chúng ta không coi giáo lý là điều hiển nhiên.

“Khi tôi còn trẻ, tôi có bảy vị Trợ lý Tranh biện (Tsenzhab), mỗi vị đến từ bảy tu viện lớn. Tôi đã thực hành tranh biện với họ. Khi tôi thực hiện kỳ thi cuối cùng, tôi cảm thấy mình đã làm cho cuộc sống của mình có ý nghĩa. Tôi không chỉ chủ trì các buổi lễ với tư cách là Đức Đạt Lai Lạt Ma, mà tôi còn nghiên cứu triết học. Bất kể là thuộc tông phái nào, điều quan trọng là tất cả chư Tăng Ni chúng ta đều phải nghiên cứu các kinh điển.

“Ngày nay, chúng ta nhìn thấy các Ni Cô tranh luận trong Đại lễ Cầu nguyện, đây là một bước phát triển mới. Điểm mấu chốt là việc gìn giữ Phật pháp bằng cách học hỏi và thực hành thiền định là rất quan trọng. Đây là lý do tại sao tôi khuyến khích các Ni Cô và cư sĩ nên nghiên cứu học hỏi.

“Bên cạnh việc học hỏi Phật pháp, tôi cũng khuyến khích quý vị nên học tiếng Anh để có thể giải thích những gì mà Đức Phật đã dạy cho càng nhiều người càng tốt. Các Tu sĩ không những chỉ nên học hỏi mà còn nên có khả năng chia sẻ sự hiểu biết của mình với người khác.

“Đó là tất cả những gì mà tôi muốn chia sẻ hôm nay; xin cảm ơn quý vị.”

Sau đó, Thánh Đức Đạt Lai Lạt Ma đã đi xe một đoạn ngắn để trở về nơi Ngài lưu trú ở Shewatsel, .

"Bát Nhã Tâm Kinh" được tụng bằng tiếng Tây Tạng, tiếp theo là bài kệ kính lễ từ “Hiện Quán Trang Nghiêm Luận”. Sau đó, một Mạn Đà La tượng trưng cho toàn thể vũ trụ được dâng lên, và bài kệ này được xưng tụng:

Nguyện cầu tiếng trống của Pháp Âm vĩ đại
Xua tan khổ đau của tất cả chúng sinh;
Nguyện cầu Ngài trường thọ để giảng Kinh
Qua hàng tỷ bất khả tư nghì A tăng kỳ kiếp.

Trước khi bắt đầu thuyết giảng, Thánh Đức Đạt Lai Lạt Ma đã khiến cho người dân địa phương vô cùng xúc động khi Ngài đội chiếc mũ của Lạt Ma Zanskari, như thể Ngài là một trong số họ. Tiếng vỗ tay vang dội khắp trong Đại chúng.

Ngài bắt đầu: “Hôm nay, tại vùng đất Ấn Độ này, chúng ta đã vân tập cùng nhau ở đây để tham dự một buổi thuyết giảng Phật pháp. Mục đích của tôi là giới thiệu cho quý vị về giáo lý của Đức Phật. Phật giáo đã lan rộng khắp Tây Tạng - vùng đất được bao quanh bởi dãy núi Tuyết. Nhưng hiện tại, chúng tôi đã bị mất đi quê hương của mình. Tuy nhiên, toàn bộ giáo lý của Đức Phật mà chúng tôi gìn giữ ở Tây Tạng giờ đây đang được thịnh hành ở vùng Hy Mã Lạp Sơn. Giáo lý của Đức Phật sẽ còn phát triển trong một thời gian dài nữa. Ở phương Tây, nơi mọi người có tư duy khoa học, nhiều người hiện đang quan tâm đến các truyền thống của chúng tôi.

“Chuyển hóa tâm thức không phải là điều mới mẻ đối với chúng ta, nhưng ở những nơi khác trên thế giới, việc quan tâm đến giáo lý của Đức Phật thì còn rất mới mẻ.

Khi chúng ta nói, “Con xin quy y Phật…”, thì chúng ta nên hiểu ý nghĩa của từ “Phật”. Âm tiết đầu tiên của từ Tây Tạng ‘Sang-gyé’ là chỉ cho một bậc đã vượt qua mọi nhiễm ô - bao gồm những cảm xúc tiêu cực và những phiền não còn sót lại của những cảm xúc ấy. Âm tiết thứ hai tượng trưng cho việc nhìn thấy rõ ràng mọi thứ cần được biết, chẳng hạn như Hai Chân Lý (Nhị Đế). Do đó, Đức Phật là bậc đã vượt qua mọi sự tiêu cực và đạt được trí tuệ thấu hiểu viên mãn và rõ ràng về các pháp cần được liễu ngộ.

Từ “Chö” tiếng Tây Tạng có nghĩa là “Pháp”, ám chỉ cho những điều có thể bảo vệ được bạn. Nó bảo vệ bạn tránh khỏi điều gì? Về điều này thì chúng ta nên nghiên cứu và tìm hiểu.

“Đức Phật đã bắt đầu truyền bá Chánh Pháp của Ngài đầu tiên là về “Tứ Diệu Đế” và cuối cùng Ngài nhập vào Niết Bàn. Trong khoảng thời gian đó, Ngài đã ban truyền những Giáo lý sâu rộng khác. Sau này, các bậc Thầy như Ngài Long Thọ đã giải thích những Giáo lý này dưới ánh sáng của lý luận và logic.

Phật giáo được truyền bá đến Tây Tạng dưới triều đại của các Hoàng đế Songtsen Gampo và Trisong Detsen. Hoàng Đế Trisong Detsen đã thỉnh các Ngài Tịch Hộ, Ngài Liên Hoa Giới và Đức Liên Hoa Sanh đến Tây Tạng, những Vị này đã giới thiệu và thiết lập các giáo lý cả về mặt Kinh giáo và Chứng ngộ của Kinh điển và Mật điển.

“Giáo Pháp cần phải có sự liên quan đến việc rèn luyện tâm thức. Nó không phải giống như việc xây dựng chùa chiền hay xây dựng bảo tháp. Nó liên quan đến việc chuyển hóa tâm thức. Ví dụ, nếu quý vị có thể trưởng dưỡng lòng kiên nhẫn, thì quý vị sẽ có thể đối phó với các vấn đề rắc rối và những khó khăn mà không cảm thấy chán nản. Quý vị sẽ có đủ can đảm để đi theo con đường mà Đức Phật đã từng đi và đã từng chỉ dạy.

“Quý vị cần phải hiểu đau khổ là gì; và tại sao nó lại xảy ra. Như tôi đã nói, Giáo Pháp cho chúng ta lòng can đảm để đối mặt với những khó khăn. Đối với trường hợp của riêng tôi, nhờ vào lòng bi mẫn của các bậc Thầy mà tôi đã có thể học được Giáo lý của Đức Phật từ khi còn rất bé. Ban đầu, tôi không hiểu được mục đích của Giáo lý; nhưng khi lớn lên, tôi bắt đầu hiểu được rằng Giáo lý quả thật rất thực tế và hữu ích như thế nào trong cuộc sống của mình. Khi tôi đối mặt với những thử thách khác nhau, sự hiểu biết về tâm linh của tôi đã tạo nên một sự khác biệt. Am hiểu được Giáo lý sẽ giúp cho quý vị có được sự định tĩnh, điềm đạm.

“Thực hành chủ yếu của tôi là tu tập song song Bồ đề tâm và tri kiến về tính Không. Tôi sử dụng phương pháp phân tích để hiểu về tính Không; và tôi thấy điều đó thực sự rất hữu ích.

“Giáo lý của Đức Phật bao gồm những gì? Nó mang đến cho chúng ta cơ hội để chuyển hóa tâm thức của mình mà không để cho những cảm xúc phiền não chế ngự. Điều quan trọng ở đây là học hỏi Giáo lý để hiểu biết và áp dụng nó vào cuộc sống của mình.”

Thánh Đức Đạt Lai Lạt Ma chỉ vào bức tượng Phật khổng lồ mới xây phía bên dưới Tu viện Karsha và giải thích rằng: khi chúng ta nhìn thấy những hình ảnh của Đức Phật, điều đó sẽ nhắc nhở chúng ta suy ngẫm về những lời mà Ngài đã dạy. “Tôi sinh ra ở vùng Amdo xa xôi héo lánh và tôi đã đến Lhasa, nơi đó tôi được nghe những lời dạy bảo, suy ngẫm về những lời dạy ấy và áp dụng chúng vào sự thực hành của mình. Tôi tin rằng bằng cách thực hành lời dạy của Đức Phật, chúng ta không những chuyển hóa được tâm thức của chính mình mà còn có thể đóng góp cho sự hòa hợp của xã hội.

“Chúng ta vân tập về Zanskar này không phải vì bất kỳ động cơ chính trị nào, mà là vì đức tin và những lời cầu nguyện trong quá khứ. Chúng ta cần phải học hỏi, suy ngẫm và lĩnh hội được hương vị của Giáo lý. Nó không phải là sự hào nhoáng bên ngoài; mà đó là về vấn đề trưởng dưỡng một tâm thức tĩnh lặng, an lạc và sức mạnh nội tâm. Mục tiêu của chúng ta là sống một cuộc đời ý nghĩa với sự bình an trong tâm hồn. Nếu quý vị nghiên cứu học hỏi, quý vị sẽ có được niềm tin vào Giáo Pháp. Nếu quý vị đạt được tuệ giác dựa trên lý trí và logic, quý vị sẽ có thể chuyển hóa được tâm thức của mình và đạt được sự bình an trong tâm hồn.

“Hôm nay, tôi được thỉnh cầu thuyết giảng về bài giảng ngắn ‘Ba Cốt tuỷ của Đạo Lộ’. Bài giảng bắt đầu bằng lời tri ân kính đến các bậc thầy và tiếp tục:

"Con xin đem hết khả năng mình giảng giải
Tinh tuý uyên thâm mọi Giáo lý Phật Đà
Là con đường chư Bồ Tát hằng ngợi ca
Cổng vào cho người may - thiết tha cầu giải thoát."

“Bài kệ thứ ba đề cập rằng:

"Nếu không quyết tâm thuần khiết cầu giải thoát
Thì không cách nào ngưng cám dỗ trong luân hồi dục lạc
Thế nên ngay khoảnh khắc đầu tiên vừa xuất phát
Hãy tìm kiếm quyết tâm xả ly cầu giải thoát!"

Bài kệ thứ tư tiếp tục:

"Thân mãn hạ và cơ hội rất khó tìm
Ta không còn thời gian để lãng phí!
Hãy khước từ những cám dỗ đời hiện tại
Và cắt đứt sự dính mắc kiếp tương lai
Thường suy tư hậu quả vô phương tránh
Của nghiệp tạo ra và đau khổ của thế gian này!"

“Khi quý vị nhìn vào những người khác nhau trên thế gian này; quý vị sẽ thấy rằng họ đang bám víu vào những niềm vui trong cuộc sống của mình - những thứ vốn dĩ là nguồn gốc của sự khổ đau, phải không? Khi quý vị có quyết tâm nghiêm túc muốn được giải thoát, thì tâm trí của quý vị sẽ được bình yên và quý vị sẽ không cố gắng làm tổn hại người khác. Trong các tôn giáo khác nhau trên thế giới, chẳng hạn như Cơ đốc giáo và Hồi giáo, khi các tín đồ thành tâm thực hành, thì luôn có sự bình yên ở những nơi họ đang sinh sống.

“Có 18 phẩm chất đặc biệt đối với sự hiện hữu của một con người. Đó chính là cơ hội để học hỏi giáo lý và sống một cuộc đời có ý nghĩa. Nhưng nếu quý vị không hiểu giáo lý, thì những phẩm chất ấy sẽ chẳng giúp được gì cho quý vị để đạt được sự hạnh phúc lớn hơn cho bản thân mình và cho người khác.

Như bài kệ thứ ba đã đề cập:

"Nếu không quyết tâm thuần khiết cầu giải thoát
Thì không cách nào ngưng cám dỗ trong luân hồi dục lạc
Thế nên ngay khoảnh khắc đầu tiên vừa xuất phát
Hãy tìm kiếm quyết tâm xả ly cầu giải thoát!"

“Khi còn bé, tôi chỉ có một chút lòng vị tha đối với người khác. Nhưng sau đó, các vị thầy của tôi, Ling Rinpoche và Trijang Rinpoche, đã dạy tôi về điều này, tôi đã suy ngẫm về nó và lòng quan tâm dành cho tha nhân của tôi đã phát triển và lớn mạnh. Kết quả là, khi nhìn lại cuộc đời mình bây giờ, tôi cảm thấy nó thật vô cùng ý nghĩa.

“Tôi đã đối mặt với đủ các loại thử thách, nhưng nhờ vào sự trợ giúp của lòng quyết tâm xả ly để đạt được sự giải thoát, của Bồ Đề Tâm và của tri kiến đúng đắn về tánh Không; tôi vẫn luôn kiên định với quyết tâm thực hành lời dạy của Đức Phật. Khi tôi chứng kiến sự xung đột trên thế giới, lòng dũng cảm và niềm khát khao mong muốn giúp đỡ người khác của tôi được tăng trưởng. Điều này đã giúp tôi không những không bị trầm cảm mà còn nuôi dưỡng được sức mạnh nội tâm; và nới lỏng được sự kìm kẹp của tính vị kỷ.

“Trong cõi luân hồi, sự đau khổ phát sinh ở khắp mọi nơi do nhiều nguyên nhân và điều kiện khác nhau. Khi chúng ta chứng kiến sự khổ đau; chúng ta sẽ được thôi thúc để phát triển lòng quyết tâm xả ly giải thoát. Tôi nhận thấy rằng mọi người đều khát khao hạnh phúc, nhưng phần lớn họ lại bị cuốn vào những thú vui của cuộc sống này. Khi nghĩ về cuộc đời của chính mình, tôi nhận ra rằng mình thật may mắn vì mình không có sự dính mắc này. Thay vào đó, tôi luôn tập trung vào những hoạt động để thực hiện vì lợi ích của tha nhân.

“Khi quý vị để cho tâm thức của mình bị xáo trộn bởi hận thù và tham luyến, quý vị sẽ chỉ gặp phải toàn những khổ đau và rắc rối. Nếu quý vị phát triển được Bồ Đề Tâm vì tha nhân - ở một mức độ nào đó - thì quý vị có thể cảm thấy tự tin về kiếp này và kiếp sau.

“Về phần mình, tôi không muốn khoe khoang, nhưng ngay khoảnh khắc khi thức dậy mỗi buổi sáng, tôi đều quán chiếu về Bồ Đề Tâm. Điều đó đã giúp cho tôi phát triển sự tự tin để làm việc vì lợi ích của tha nhân.

Như bài kệ thứ sáu đã nói:

"Nếu chỉ có tâm yểm ly cầu giải thoát
Mà thiếu Bồ Đề Tâm thanh tịnh thuần chơn
Thì hạnh phúc Bồ Đề vô thượng không thể đạt
Vậy Bồ Tát nên phát khởi Tâm Bồ Đề toàn giác."

Bài kệ thứ bảy và thứ tám đã phác họa cách phát khởi tâm như vậy:

"Bị cuốn phăng bởi dòng thác của bốn con sông hung dữ;

Bị trói chặt hoàn toàn bởi xiềng xích nghiệp lực khó đoạn trừ;
Bị mắc kẹt trong lưới sắt của quan niệm sai lầm về bản ngã danh hư;
Hoàn toàn bị che lấp bởi bóng tối vô minh bao phủ.

Sinh rồi lại tái sinh trong vòng luân hồi triền miên bất tận
Bị ba loại khổ đau không ngừng dứt tra tấn dày vò;

Tất cả chúng sinh mẹ của tôi đang lâm vào tình trạng đó;

Nghĩ đến họ mà tôi phát khởi Tâm vô thượng Bồ đề Giác ngộ!”

‘Mọi người khác cũng giống như ta, không muốn khổ đau, mà chỉ mong cầu hạnh phúc. Nhưng vì không hiểu được nguyên nhân gây ra sự đau khổ và nguyên nhân của hạnh phúc, nên chúng ta đã để cho mình bị tam độc, tham, sân, si nhấn chìm. Khi chúng ta làm quen với Tâm Bồ Đề và thấy người khác khổ đau, chúng ta mong muốn làm việc vì lợi ích của họ bằng cách đạt được sự giác ngộ.

“Điều này được phản ánh trong những câu của bài kệ thứ tám:

"Sinh rồi lại tái sinh trong vòng luân hồi triền miên bất tận
Bị ba loại khổ đau không ngừng dứt tra tấn dày vò;

Tất cả chúng sinh mẹ của tôi đang lâm vào tình trạng đó;

Nghĩ đến họ mà tôi phát khởi Tâm vô thượng Bồ đề Giác ngộ!”

“Như tôi đã nói, ‘Ai cũng khát khao hạnh phúc và không muốn khổ đau, nhưng khổ đau cứ đến với chúng ta trong khi niềm hạnh phúc dường như lại quá xa vời. Vì vậy, chúng ta cần phải suy tư đến việc làm lợi ích cho tha nhân - những người mẹ đau khổ của chúng ta.’

“Những lý do để phát triển chánh kiến như đã đề cập trong bài kệ thứ chín đã nói rõ:

“Dù kiên quyết để đạt được tâm yểm ly và Bồ đề Tâm;

Nhưng thiếu trí tuệ liễu ngộ được tánh Không

Ta không thể cắt đứt gốc rễ của luân hồi sinh tử. 

Thế nên hãy tinh cần để liễu đạt lý Duyên Sinh!”

“Duyên khởi nghĩa là bất cứ điều gì, dù là bên ngoài hay bên trong, ngay cả những phẩm chất cao quý nhất của Đức Phật, thì sự duyên khởi cũng không làm chệch hướng sự hiểu biết về tánh Không. Sự sinh khởi đề cập đến cách mà các pháp tồn tại dưới dạng nguyên nhân và điều kiện của chúng - tính quy ước của chúng.

“Làm việc vì hạnh phúc bằng cách tạo ra nguyên nhân của hạnh phúc; và chiến thắng đau khổ bằng cách vượt qua nguyên nhân của sự đau khổ, là điều rất tốt. Nếu quý vị quán chiếu về Bồ Đề Tâm - điều mà tôi thường làm - cũng như quan điểm về tánh Không, cả hai điều mà tôi đều quán chiếu ngay từ khoảnh khắc mà tôi thức dậy, thì quý vị sẽ thấy chúng thực sự mang lại những lợi ích thiết thực như thế nào. Không ai trong số quý vị ở đây muốn đau khổ cả; quý vị đều muốn được hạnh phúc. Đau khổ xuất phát từ thái độ vị kỷ của chúng ta. Để đối trị lại những điều này, chúng ta nên cố gắng trân trọng người khác trong khả năng có thể và hãy làm suy yếu thái độ vị kỷ của mình.

“Đây là cách chuyển hóa tâm thức của mình bằng cách trưởng dưỡng lòng vị tha. Tôi thấy điều này thực sự rất hữu ích. Việc quán chiếu và làm quen với thái độ trân trọng dành cho tha nhân - rõ ràng sẽ mang lại sự chuyển hóa nội tâm. Tôi khuyên quý vị nên thực hiện điều này càng nhiều càng tốt.

“Như tôi đã đề cập, tôi đã rèn luyện tâm mình từ khi còn bé, và tôi nhận thấy rằng tâm mình đã chuyển hoá qua từng năm. Vì vậy, chư Pháp hữu thân mến! Tôi khuyên các bạn hãy phát triển Bồ Đề Tâm. Việc mang lại sự thay đổi cho tâm thức của mình bằng cách làm quen với những nguyên lý này là điều hoàn toàn tự nhiên. Từ vô thủy, chúng ta đã quen với những tập khí của tham ái và sân hận. Nếu chúng ta có thể phát triển những phương pháp đối trị với những cảm xúc phiền não này, thì chúng ta sẽ dần dần có thể chuyển hóa tâm mình bằng cách giảm bớt sự vị kỷ và quan niệm sai lầm về thực tại.

“Những bài kệ số mười, mười một và mười hai đã nói với chúng ta rằng:

"Ai thấy được nguyên nhân và kết quả không thể sai lầm
Của vạn pháp hiện tượng trong cõi luân hồi và cực lạc,
Và tận diệt tất cả mọi nhận thức tà kiến sai lầm,
Vị ấy đã bước vào con đường làm hài lòng Chư Phật."

"Các pháp trình hiện là Duyên sinh không nhầm lẫn

Tánh Không thoát khỏi mọi giới hạn 'chắc thật là';

Khi nào vẫn thấy cả hai còn tách biệt

Bạn chưa hiểu ra thâm ý của Phật Đà".

"

Khi cả hai sự nhận thức cùng xảy ra một lúc

Từ chỉ cái nhìn lý Duyên sinh chân thật 

Trí tuệ chắc chắn sẽ được phát sinh

Đoạn trừ hoàn toàn vọng tâm chấp thủ

Thành tựu chánh kiến phân tích uyên thâm”

“Ba cốt tuỷ của Đạo lộ để chuyển hóa nội tâm là: tâm xả ly, tâm bồ đề vị tha và chánh kiến về tánh Không. Tôi đã nỗ lực trau giồi những điều này và thấy chúng thực sự hữu ích. Ngày càng có nhiều người quan tâm đến Giáo lý của Đức Phật. Chúng ta cũng là những đệ tử của Ngài nên cần phải cố gắng hết sức để chia sẻ những gì mà chúng ta biết được vì lợi ích của thế giới. Khi quý vị làm quen với tâm vị tha, nó sẽ giúp làm giảm thiểu sức mạnh của thái độ vị kỷ của quý vị.”

Tiếp theo, Thánh Đức Đạt Lai Lạt Ma tuyên bố rằng Ngài sẽ chủ trì một buổi lễ ngắn về phát triển Bồ Đề Tâm. Để bắt đầu, Ngài khuyên tất cả mọi người đang hiện diện hãy trì tụng bài "cầu nguyện bảy chi" để tịnh hoá và tích lũy công đức. Ngài yêu cầu mọi người cùng đọc theo Ngài những bài kệ sau:

"Con xin quy y ngôi Tam Bảo ;
Sám hối tất cả từng tội chướng;

Tuỳ hỷ công đức chư chúng sanh;

Nguyện con được Phật Đạo viên thành!

Con xin quy y cho đến ngày giải thoát,
Quay về nương tựa Phật, Pháp và Tăng Đoàn,

Hoàn thành mục đích cho mình và người khác
,
Nguyện trưởng dưỡng Bồ Đề Tâm tỉnh giác!

Khi phát triển tâm nguyện cho giác ngộ tối cao,

Con mời thỉnh tất cả chúng sanh như khách quý,

Thực hành hạnh giác ngộ vô song trong hoan hỷ,

Vì lợi lạc chúng sanh - nguyện đắc thành Phật Vị."

Trong khi ban khẩu truyền thần chú của Đức Phật, Đức Quán Thế Âm, Đức Văn Thù, Đức Arya Tara, Đức Phật Dược Sư, Đức Liên Hoa Sanh và cuối cùng là lời cầu khẩn Mig-tse-ma của Đức Jé Tsongkhapa, Ngài lại yêu cầu đại chúng đọc theo Ngài.

Lời cuối cùng của Thánh Đức Đạt Lai Lạt Ma là “Ba cốt tuỷ của Đạo lộ chính là phương pháp tối thượng để trở thành một đệ tử chân chính của Đức Phật.

Một Mạn Đà La tạ ơn đã được dâng lên, tiếp theo là lời cầu nguyện cho sự trường thọ của Thánh Đức Đạt Lai Lạt Ma, Lời Chân Lý, lời khẩn cầu đến các vị thần Hộ Pháp của Tây Tạng, và những bài kệ cát tường.

Thánh Đức Đạt Lai Lạt Ma cảm ơn tất cả những người đã tham gia tổ chức sự kiện này, cũng như tất cả những người tham dự Pháp Hội.

Các Vị Lạt Ma sử dụng kèn, trống và chũm chọe để cung đón Ngài khi xe của Ngài rẽ vào Khuôn viên Kalachakra. Trước tiên, Ngài đi xe đến địa điểm dự kiến sẽ xây dựng Tháp Zanskar Mönlam Chörten, ở đó Ngài được xem một mô hình của một bảo Tháp hình bán cầu theo phong cách Ấn Độ. Một tấm áp phích giải thích cho thấy công trình sẽ bao gồm thư viện, viện bảo tàng và phòng trưng bày, văn phòng hành chính, khán phòng, trung tâm thủ công mỹ nghệ, v.v. Thánh Đức Đạt Lai Lạt Ma đã kéo vén tấm màn phủ tấm bảng bằng đồng mô tả dự án để khai trương và đặt viên đá nền móng cho dự án bằng chiếc bay của thợ xây. Đứng dưới bóng râm của chiếc lọng vàng, Ngài đọc những lời cầu nguyện và tung những hạt gạo lên không trung để cầu nguyện cho sự thành công của dự án.

Sau đó, Ngài đi xe đến Chánh Điện Kalachakra. Trong lúc Ngài thực hiện những việc này thì hai nhóm đang tham gia vào một cuộc tranh luận sôi nổi. Một bên là một nhóm học sinh, và bên kia là một nhóm phụ nữ Zanskari trong trang phục địa phương chính thống.

Thánh Đức Đạt Lai Lạt Ma an toạ trước Ngai Toà của Ngài. Phía bên phải của Ngài là Sharpa Chöjé Rinpoché, Thamthog Rinpoché - Viện trưởng Tu viện Namgyal, Viện trưởng Tu viện Ganden Jangtsé và vị tái sanh trẻ tuổi của Ngài Lhagyal Rinpoché.

Tiếp theo là nghi thức cầu nguyện trường thọ dâng lên Thánh Đức Đạt Lai Lạt Ma do người dân Zanskar thực hiện, do Hội Phật giáo Zanskar, Hội Tự viện Zanskar và ban tổ chức Đại Hội Thảo Mùa Hè tổ chức. Nghi lễ bắt đầu với những bài kệ quy y Tam Bảo. Họ khẩn cầu các Đấng Giác Ngộ ban cho Thánh Đức Đạt Lai Lạt Ma sự trường thọ. Một Mạn Đà La được dâng lên. Vị Thầy xướng lễ bắt đầu nghi thức Khấn Nguyện 16 vị La Hán, nghi thức này chính là nền tảng cho buổi lễ hôm nay. Nghi thức bao gồm điệp khúc: “Xin hãy gia hộ cho bậc Đạo Sư của chúng con được Pháp Thể khinh an!”

16 vị La Hán là những vị đã thệ nguyện bảo vệ giáo lý của Đức Phật. Vị đầu tiên được khấn nguyện là Angala, được cho là ngự trên núi Kailash.

Như những vần kệ đã nói, “Để cầu mong cho bậc Đạo Sư của chúng con được trường thọ và tiếp tục truyền dạy Giáo Pháp, chúng con xin kính dâng lễ vật này,” Đức Ngài được dâng lên một Mạn Đà La được tôn tạo công phu tỉ mỉ, những lễ vật truyền thống gồm Pháp Y của Tu sĩ, cây tích trượng, trái cây, v.v., cũng như tám biểu tượng cát tường, bảy biểu tượng của hoàng gia và tám chất cát tường.

Các vị chức sắc và các nhà hảo tâm địa phương đã tiến lên phía trước để đảnh lễ và nhận sự gia trì từ Đức Ngài. Một đoàn người dân địa phương mang theo nhiều lễ vật xếp hàng ở khu vực phía trước và xung quanh chùa, người cuối cùng trong hàng là một ông lão trên tay giương cao lá cờ Tây Tạng.

Những lời thỉnh cầu tiếp tục được dâng lên. “Hỡi người lái tàu vĩ đại của nền hòa bình thế giới! Cầu mong Ngài trụ thế qua hàng trăm A tăng kỳ kiếp. Ngài - bậc hiện thân của Đức Quán Thế Âm, hiện thân của lòng từ bi vĩ đại, thỉnh cầu Ngài trụ thế vì lợi ích của tất cả chúng sinh trong sáu cõi. Hỡi ngọn đèn hòa bình của thế gian! Cầu mong Ngài trường thọ. Chúng con thành kính cầu nguyện Ngài từ sâu thẳm trái tim. Cầu mong cho bậc Đạo Sư của chúng con được Pháp thể khinh an; và Giáo lý được phát triển và lan tỏa khắp nơi.”

Mười sáu vị La Hán và Tứ Phương Hộ Pháp đã được triệu thỉnh một lần nữa. Ngoài Đức Angala, còn có các Ngài Pindolabharadvaja, Kanakavatsa, Kanaka, Subinda, Bakula, Bhadra, Kalika, Vajraputra, Shvapaka, Panthaka, Rahula, Nagasena, Vanavaasi, Ajita và Culapanthaka.

Mọi người đã cầu nguyện đến Trưởng lão Ajita, bậc đang trú ngụ trong khu rừng pha lê trước Núi Hiền Triết, được bao quanh bởi 100 vị La Hán. Ngài được thỉnh cầu: "Nguyện cho bậc Đạo Sư của chúng con được Pháp thể khinh an; và nguyện cho Giáo lý được phát triển và lan tỏa khắp nơi.” Các vị Trưởng lão Kalika và Vanavaasi được cầu khẩn: “Xin hãy ban phước lành cho bậc Đạo Sư của chúng con được trường thọ và cho Giáo lý được phát triển và lan toả khắp nơi. Cầu mong phước lành cát tường của các vị Trưởng lão vĩ đại.”

Tiếp theo là những bài tụng Hồi hướng; và sau đó là “Lời Cầu Nguyện Chân Lý”.

Tiếp theo, Thánh Đức Đạt Lai Lạt Ma phát biểu trước đại chúng: “Hôm nay, trên vùng đất cát tường này, quý vị đã dâng lên tôi một lễ cúng dường trường thọ thật hoành tráng. Tôi sẽ sống trường thọ vì lợi ích của chúng sinh và Giáo lý của Đức Phật. Từ trước đến nay, khi tôi ở Tây Tạng hay khi tôi đến thăm Trung Quốc, Mông Cổ, những khu vực xuyên dãy Hy Mã Lạp Sơn và nhiều nơi khác, mọi người đều gọi tôi là Đức Tenzin Gyatso Chiến Thắng, Đức Đạt Lai Lạt Ma, xuất phát từ đức tin vững chắc và lòng sùng kính không lay chuyển của họ. Nhiều người trong số họ đã cầu nguyện cho tôi được trường thọ.

“Trong kiếp này, tôi sinh ra là người Tây Tạng. Tôi lớn lên ở Tây Tạng. Mặc dù tôi chưa thể làm được những điều khiến mình hài lòng, nhưng ở vùng xuyên dãy Hy Mã Lạp Sơn này, tất cả mọi người, nam nữ, tu sĩ và cư sĩ, già trẻ, đều đặt niềm tin vào tôi từ sâu thẳm trái tim. Họ cũng đã cầu nguyện cho Giáo lý của Đức Phật được hưng thịnh.

“Ở đây, quý vị cũng đã cử hành nghi lễ cầu nguyện cho sự trường thọ của tôi. Người dân ở vùng xuyên dãy Hy Mã Lạp Sơn, những người sống trên biên giới Tây Tạng, luôn có niềm tin vững chắc vào tôi. Nhưng không chỉ ở đây, ở phương Tây - nơi người dân không theo truyền thống Phật giáo - cũng có những người có niềm tin vào giáo lý của Đức Phật dựa trên sự hiểu biết sâu sắc về những gì Ngài đã dạy. Nhiều người trong số những bậc trí thức tiến bộ này đã ngưỡng mộ tôi - Đức Đạt Lai Lạt Ma. Đây là một điều rất đặc biệt; khác thường.

“Theo truyền thống Tây Tạng, các Vị Lạt Ma an toạ trên Ngai cao và mọi người đảnh lễ họ. Tuy nhiên, ở phương Tây, người ta có tư duy khoa học. Sự ngưỡng mộ của họ không chỉ dựa trên đức tin mà còn dựa trên sự hiểu biết về Giáo lý của Đức Phật. Họ không nói rằng đây là Lạt ma của tôi, đây là những điều Ngài đã nói, và làm theo những điều ấy chỉ vì đức tin.

“Về phần tôi, tôi đã cố gắng chân thành, làm việc vì lợi ích của Giáo lý Đức Phật nói chung và các truyền thống tâm linh khác nhau của chúng ta, cũng như vì lợi ích của chúng sinh. Do đó, có những người thật sự chân thành cảm kích những điều tôi đã nói và có niềm tin vào vào những lời nói ấy.

“Vì vậy, tại nơi linh thiêng này, nhiều người mộ đạo đã vân tập về đây và cầu nguyện cho tôi được trường thọ. Nhờ lòng thành kính của quý vị, cầu mong lời cầu nguyện trường thọ cho tôi được thành tựu viên mãn.

“Người dân Zanskar và tôi đã có mối liên hệ mật thiết trong nhiều năm qua. Tôi mang danh hiệu Đức Đạt Lai Lạt Ma, nhưng tôi đã học logic và lý luận, nhận thức luận (pramana) từ khi tôi còn bé. Tôi cũng đã học về Bát Nhã Ba La Mật, cũng như Trung Quán và các ngành khoa học khác. Cuối cùng, tôi đã hoàn thành bằng Tiến sĩ Phật học (Geshé Lharam) tại Lhasa trong Đại lễ Cầu nguyện (Mönlam Chenmo). Kể từ đó, tôi đã hết lòng phụng sự cho Giáo lý của Đức Phật và cho chúng sinh.

Khi tôi đến viếng thăm Trung Quốc vào năm 1954, tôi đã trở nên khá thân thiết với Mao Trạch Đông. Có lần ông ấy nói với tôi rằng tôn giáo là thuốc độc, và trong thâm tâm tôi cảm thấy lời nói ấy là một điều ngớ ngẩn. Trong tôn giáo, truyền thống Phật giáo mà chúng tôi theo, là sự kết hợp giữa Kinh điển và Mật tông - có phương pháp tiếp cận khá khoa học. Đây là lý do tại sao các nhà khoa học đã đến gặp gỡ tôi và chúng tôi đã thảo luận với nhau về cảm xúc, về tâm thức và cảm xúc. Phật giáo có khía cạnh trí tuệ mà chúng ta có thể chứng minh được bằng lý trí và logic.

“Từ khi còn bé, tôi đã được học theo truyền thống này và tôi cảm thấy biết ơn các bậc Thầy của mình khi nhớ lại những phẩm chất về thân, khẩu và ý của họ.

“Truyền thống Phật giáo mà chúng tôi duy trì dựa trên lý trí. Một số tín đồ đã vân tập tại đây; và với sự tận tuỵ và niềm tin bất thoái, họ đã cầu nguyện cho tôi được trường thọ. Về phần mình, tôi cảm thấy mình sẽ sống thêm nhiều năm nữa. Đã có những lời tiên tri về việc tôi sẽ sống được bao lâu, cũng như những dấu hiệu trong giấc mơ của tôi.

“Cho đến nay, tôi đã nỗ lực hết mình để phụng sự Phật pháp và chúng sinh. Tôi cũng đã hoạt động vì hòa bình và bất bạo động trên thế giới. Đây là sự thực hành nhất tâm của tôi vì lợi ích của nhân loại. Và dường như các vị thần linh và chư thiên địa phương rất cảm kích những gì tôi đã làm.

“Từ sâu thẳm trái tim, quý vị đã cầu nguyện cho tôi sống thêm vài thập kỷ nữa. Tôi đã có những đóng góp rất tốt cho Giáo lý của Đức Phật và cho thế giới nói chung. Tôi đã chia sẻ giáo lý của Đức Phật với các nhà khoa học hiện đại bằng quan điểm khoa học của riêng mình. Họ rất ngưỡng mộ về những gì tôi đã nói với họ.

“Đức Phật rất từ bi đối với chúng ta. Giáo lý của Ngài đã được các bậc thầy như Ngài Long Thọ, Vô Trước, v.v. giảng giải; cũng như các bậc Thầy vô song của nhiều truyền thống khác nhau mà chúng tôi có ở Tây Tạng. Chúng tôi cầu nguyện rằng Giáo lý trọn vẹn này của Đức Phật, bao gồm cả Kinh điển và Mật điển, luôn được trường tồn để có thể giúp ích cho chúng sinh trên thế giới này. Xin cảm ơn tất cả quý vị.”

Thánh Đức Thánh Đạt Lai Lạt Ma đã đi bộ đến Cung điện Nhân dân Padum (Padum Mimang Phodrang) ở gần đó, Ngài dùng bữa trưa tại đó và sau đó đi xe trở về Cung Điện Karsha.

Sau đó, Ngài lên xe để đi đến Karsha Phodrang mới (Cung điện KarGön). Đã có hàng ngàn người đứng xếp hàng trong những bộ trang phục lộng lẫy trên con đường từ bãi đáp trực thăng đến tận Cung điện Duzin, rồi từ chiếc cầu bắc qua sông Suru đến Cung điện mới. Gương mặt hân hoan của họ phản ánh niềm hoan hỷ khi Thánh Đức Đạt Lai Lạt Ma lại một lần nữa được hiện diện ở giữa họ và họ đã có thể được nhìn thấy Ngài khi Ngài đi ngang qua. Ngài mỉm cười và vẫy tay chào đáp lại. Hôm qua, người ta nhìn thấy công chúng khóc lóc vì thất vọng bởi lẽ Thánh Đức Đạt Lai Lạt Ma đã không thể đến được. Hôm nay, họ khóc vì vui mừng khi được nhìn thấy Ngài đã quang lâm.

Trong khi Thánh Đức Đạt Lai Lạt Ma đang đi xe đến Cung Điện mới, thì Ủy viên Hội đồng Điều hành Hội đồng Phát triển Núi Đồi Tự trị Ladakh - Tashi Gyalson - đã đi đến Chùa. Ông đã kính lễ các Vị Tulkus trước khi an toạ vào chỗ ngồi của mình.

Tiếng kèn, trống và chũm chọe vang lên báo hiệu Thánh Đức Đạt Lai Lạt Ma đã quang lâm đến Cung Điện Karsha. Ngài được Vị Viện chủ Tu viện Karsha và một Vị đại diện của cộng đồng Hồi giáo cung đón tại cửa. Ngài bước đến chiếc ghế của mình trước Ngai Toà. Bên phải Ngài là các Vị Thiksey Rinpoche, Sharpa Chöjé Rinpoche và Lhagyal Tulku, bên trái của Ngài là Thamtog Rinpoche - Viện chủ Tu viện Namgyal.

Một bài kệ Cung nghinh Ngài đã được xưng tán lên:

Nguyện cầu tiếng Trống của Pháp Âm vĩ đại

Xua tan khổ đau của muôn loài chúng sanh

Nguyện cầu Ngài trường thọ, chuyển Pháp Luân

Qua hàng trăm bất khả tư nghì A Tăng Kỳ kiếp.

Nơi cõi Tuyết xứ Tây Tạng thần tiên.

Ngài là cội nguồn hạnh phúc của mọi điều lành thiện,

Nguyện Ngài Tenzin Gyatso - Đức Quán Âm linh hiển,

Trụ thế trường miên cho đến khi luân hồi tận diệt.

Chủ tịch Ban Tổ chức Đại Hội Thảo Mùa Hè, Tiến Sĩ Geshé Losang Tsephel, đã khai mạc buổi lễ: “Với những vần kệ kính lễ Thánh Đức Đạt Lai Lạt Ma, chúng con xin bày tỏ lòng thành kính và tri ân Ngài đã dành sự hiện diện cho sự kiện này. Con cũng xin bày tỏ lòng thành kính đến Quý Ngài Shartsé Chöjé Rinpoche, Thiksey Rinpoche, Viện chủ Namgyal Thamthog Rinpoche, Phó Uỷ Viên Hội đồng Kargil - Rakesh Kumar; Uỷ Viên Hội đồng Điều Hành - Tashi Gyalson; và các vị chức sắc khác.

“Các tu viện, Ni viện và trường học ở Zanskar và Ladakh đã ghi nhớ lời khuyên của Thánh Đức Đạt Lai Lạt Ma là không nên chỉ đặt các cuốn kinh điển trên kệ sách mà hãy đọc những Kinh điển ấy, hãy nghiên cứu và tìm hiểu những Kinh sách ấy. Đại Hội Thảo Mùa Hè (Đại Tranh Biện Mùa hè) này là một phần của dự án đó. Việc tập trung vào Hội thảo này đã mang lại rất nhiều lợi ích cho người dân Ladakh.

Thánh Đức Đạt Lai Lạt Ma đã nói với chúng con rằng người dân vùng Hy Mã Lạp Sơn có trách nhiệm đặc biệt trong việc duy trì sự trường tồn của Phật giáo Tây Tạng. Giáo lý Phật giáo không chỉ mang lại lợi ích cho các Phật tử mà còn cho cả những người đơn thuần chỉ tìm kiếm hạnh phúc trong cuộc sống này. Lợi ích của những Giáo Pháp này vượt ra ngoài khuôn khổ của Tu viện, bao gồm cả trường học. Chư Tăng Ni đến từ Ladakh, Zanskar, Lahaul & Spiti, Kinnaur, v.v., cũng như những trẻ em đến từ 27 trường học đang tham gia vào Đại Hội Thảo này tại Tu viện Karsha. Học sinh hiện giờ đang thường xuyên học tập về ‘Tâm thức và Chánh Niệm’ cũng như 'logic và lý luận', những môn học này đã trở thành một phần trong chương trình giảng dạy chính thống dành cho các em.

Tóm lại, sự ảnh hưởng của Đại Hội Thảo Mùa Hè này không chỉ tác động tích cực đến học sinh mà còn tạo cơ hội cho những người thuộc các tín ngưỡng khác nhau cùng thảo luận với nhau. Đây là một cơ hội để truyền bá về lĩnh vực giáo dục.

“Chúng con đã trình bày kế hoạch của mình lên Đức Ngài tại Dharamsala. Đức Ngài cũng đã đồng ý và ủng hộ chúng con, chúng con vô cùng biết ơn Ngài về điều đó. Phó Uỷ Viên Hội đồng Kargil và Uỷ Viên Hội đồng Điều Hành (CEC) của Hội đồng Phát triển Núi Đồi Tự trị Ladakh (LAHDC) cũng đã thể hiện rõ sự ủng hộ của mình. Thay mặt ban tổ chức, con xin cảm ơn tất cả những Vị đã giúp đỡ chúng con. Con xin cầu nguyện cho trên Thánh Đức Đạt Lai Lạt Ma được trường thọ và những ước nguyện của Ngài được thành tựu viên mãn. Cầu mong cho hòa bình và hạnh phúc được lan tỏa trên khắp thế giới.”

Phó Uỷ Viên Hội đồng Kargil - ông Rakesh Kumar - đã phát biểu tại buổi họp mặt. Ông đã bày tỏ lòng thành kính lên Thánh Đức Đạt Lai Lạt Ma và những vị khách mời, đồng thời ông cũng chúc mừng ban tổ chức và những người tham dự hội thảo. Ông thỉnh cầu Thánh Đức Đạt Lai Lạt Ma ban phước lành cho nền hòa bình và sự thịnh vượng của người dân Ladakh.

Các em học sinh đã trình bày về phương pháp mà các em đã học cách tranh biện. Các em bắt đầu bằng cách đọc bài kệ kính lễ từ tác phẩm ‘Trí tuệ Căn Bản’ của Ngài Long Thọ và một bài kệ kính lễ Thánh Đức Đạt Lai Lạt Ma. Sau đó, các em đọc thuộc lòng Chương 18 của ‘Trí tuệ Căn Bản’. Các em đã thảo luận về việc lòng vị tha, mong muốn giúp đỡ người khác, chính là nguồn gốc của mọi hạnh phúc. Họ kết luận với lời khẳng định rõ ràng rằng thái độ vị tha có thể được học hỏi, trưởng dưỡng và thực hành.

Một nhóm khác thảo luận về tính phổ quát và tính cụ thể trong bối cảnh nhận thức hợp lệ.

Khách mời và ban tổ chức đã tiến lên phía trước để đón nhận sự gia trì của Thánh Đức Đạt Lai Lạt Ma.

Vị điều phối viên thông báo rằng Vị Thầy Bốn Sư của tất cả chúng ta - Nhà vô địch của Hòa bình Thế giới - giờ đây sẽ được cung thỉnh lên để ban Đạo Từ cho Hội chúng.

Thánh Đức Đạt Lai Lạt Ma bắt đầu: “Tôi đã rời quê hương Amdo của mình và đến Lhasa để học tập trong mấy năm. Tôi đã có những buổi thuyết giảng công cộng ở Tây Tạng và đến thăm viếng các Tu viện lớn, những trung tâm học thuật ở xung quanh Lhasa.

“Những người Cộng sản Trung Quốc không những chỉ tước đoạt các quyền chính trị của chúng tôi; mà họ còn tìm cách kiểm soát các truyền thống tâm linh của chúng tôi. Khi tôi đang ở Bắc Kinh vào năm 1954, Mao đã nói với tôi rằng tôn giáo là thuốc độc. Tôi tin rằng ông ấy chân thành theo cách nghĩ của riêng ông ấy, mặc dù tôi không nói đáp lại gì cả, nhưng trong thâm tâm, tôi nhận ra ông ấy có thái độ thù địch với Phật pháp.

“Chính sách của Đảng Cộng sản Trung Quốc là coi truyền thống tôn giáo chẳng khác nào đức tin mù quáng; và vì vậy nó đáng bị hủy diệt. Họ coi Phật pháp là thù địch. Tuy nhiên, giáo lý của Đức Phật mà chúng ta duy trì, được kết hợp với sự học tập, suy ngẫm và thiền định. Việc nghiên cứu các bộ Đại Luận dưới ánh sáng của logic và lý luận là một điều hết sức tuyệt vời.

“Tôi đã học về triết học Phật giáo và logic, cũng như ‘tâm thức và sự chánh Niệm’ từ khi tôi còn bé. Có khả năng suy ngẫm về giáo lý của Đức Phật là điều vô giá. Tôi được giải thích về điều đó qua phương pháp logic và lý luận. Sau này, tôi phát hiện ra rằng ngay cả các nhà khoa học hiện đại cũng nhận thấy rằng phương pháp logic của chúng tôi - vốn bắt nguồn từ Truyền thống Nalanda - vô cùng hấp dẫn và thú vị.

“Không giống như các tôn giáo khác đều dựa nhiều hơn vào Đức tin; trong truyền thống Phật giáo của chúng ta; chúng ta nhấn mạnh vào logic và lý luận. Những công cụ này vô cùng quan trọng và có thể giúp chúng ta cải thiện được sự hiểu biết của mình về hầu hết mọi chủ đề; chứ chúng ta không chỉ đơn thuần coi những gì mà các bậc thầy tiền bối đã dạy là điều hiển nhiên.

“Vì chúng ta đặc biệt coi trọng logic và lý luận trong cách giảng dạy và nghiên cứu Phật giáo, nên chính quyền Cộng sản Trung Quốc đã áp đặt những hạn chế cụ thể lên truyền thống của chúng ta. Hậu quả là giáo lý Phật giáo ở Tây Tạng đã suy tàn và bị hủy diệt. Tuy nhiên, trong thời gian lưu vong, chúng ta đã có thể duy trì được truyền thống của mình và những nỗ lực của chúng ta đã nhận được sự hỗ trợ đáng kể từ chính phủ và nhân dân Ấn Độ.

“Về phần mình, tôi đã nghiên cứu các kinh điển và thi lấy bằng Tiến sĩ Phật học (Geshé). Một trong những vị Thầy quan trọng nhất của tôi là một bậc Thầy người Mông Cổ tên là Ngodrup Tsognyi, người đã giúp tôi hiểu được về triết lý Trung Đạo. Việc tranh luận với những người như Vị ấy đã giúp tôi hiểu rõ hơn về Giáo Lý. Dựa trên kinh nghiệm của bản thân, tôi đã học được sự lợi ích của việc tham gia tranh luận. Đó là một phương pháp cho phép chúng ta thực sự sử dụng trí tuệ của mình.

“Có thể có những lúc chúng ta phải diễn giải những gì Đức Phật đã dạy. Điều này rất tốt. Nó mở rộng tầm hiểu biết của chúng ta. Chúng tôi - những người Tây Tạng lưu vong - là một nhóm tương đối nhỏ, nhưng nhờ có cách tiếp cận logic, chúng tôi đã có thể bảo tồn được truyền thống của mình. Tại Zanskar, vào thời điểm quan trọng này, những truyền thống này đang được bảo tồn bằng logic và lý luận - đó là tất cả những gì tôi muốn nói, xin cảm ơn.”

Các em học sinh Trường Cầu Vồng đã hát những câu sau và nhảy theo nhịp trống:

Chúng con thật may mắn khi có được Viên Ngọc Như Ý tại Cung Điện Karsha mới này. Mặc dù đã 90 tuổi, nhưng Ngài vẫn luôn nỗ lực hết mình. Ngài đã quang lâm đến viếng thăm và an trú lại với chúng con nhiều lần, và tất cả chúng con đều rất may mắn được diện kiến Ngài - thưa Ngài tôn kính! Vừa may mắn được nghe đến Thánh Đức Đạt Lai Lạt Ma - Tenzin Gyatso - đôi mắt chúng con đã ngấn lệ vui mừng. Chúng con thật may mắn khi được Đức Ngài hiện diện với chúng con mặc dù Ngài đã 90 tuổi - xin thành kính tri ân Ngài đã quang lâm đến Khánh thành Cung điện này.

Các nhóm phụ nữ Zanskari trong những bộ trang phục và đồ trang sức đẹp nhất, một số người đeo khăn thắt lưng đính những nút thắt bên ngoài áo choàng của họ, những người khác đội những chiếc mũ cầu kỳ được trang trí bằng ngọc lam và san hô, vừa nhảy múa vừa biểu diễn những ca khúc rất xúc động.

Người tổ chức chính được mời lên để phát biểu lời cảm tạ. Ông đã đọc lời kính lễ Đức Phật: “Con xin kính lễ Đức Cồ Đàm; bậc đã thông qua lòng Bi mẫn, Giảng dạy Giáo Pháp quý tuyệt trần, tà kiến sai lầm đều dứt tận”. Tiếp theo, ông báo cáo lại khoản chi phí xây dựng Cung Điện Karsha và số tiền đã được quyên góp để thực hiện cho việc này. Ông cảm ơn tất cả mọi người đã đến tham dự, và dâng lòng tri ân sâu sắc nhất lên Thánh Đức Đạt Lai Lạt Ma. Sau đó Đức Ngài đã khởi thân đi đến thang máy để đi lên nơi an trú của Ngài ở trên đỉnh của tòa nhà mới.

Các học giả, nhà nghiên cứu, hành giả Phật giáo và các nhà lãnh đạo tinh thần lỗi lạc đã từng tiếp xúc gần gũi với Thánh Đức Đạt Lai Lạt Ma thứ 14 trong nhiều năm qua - bao gồm cả giới Tăng lữ Phật giáo trong nước và Quốc tế, đã thảo luận về ba chủ đề quan trọng mà Thánh Đức Đạt Lai Lạt Ma thứ 14 đã quan tâm trong những năm qua tại Hội nghị Quốc tế do Liên đoàn Phật giáo Quốc tế (IBC) tổ chức nhân kỷ niệm 90 năm ngày sinh của Thánh Đức Đạt Lai Lạt Ma thứ 14.

Các chủ đề bao gồm 'Tầm quan trọng của Phật pháp trong thế kỷ 21’; ‘Vật lý lượng tử, Khoa học thần kinh và Phật giáo', và 'Tương lai của Phật giáo Tây Tạng và sự bảo tồn văn hóa Tây Tạng.

Alexander Berzin - chuyên ngành Ngôn ngữ Viễn Đông, Phạn ngữ, và Nghiên cứu Ấn Độ tại Đại học Harvard - cho biết: Thánh Đức Đạt Lai Lạt Ma thứ 14 đã xem xét ba chủ đề quan trọng có liên quan mật thiết nhất đối với thế kỷ 21: “sự hợp nhất của nhân loại”, “Bồ Đề Tâm và quan điểm về Tánh Không là trọng tâm chính trong việc thực hành hàng ngày của Ngài”, và “những cam kết lớn lao của Ngài”.

Những cam kết ấy bao gồm:

Thứ nhất: thúc đẩy đạo đức thế tục và các giá trị phổ quát, đồng thời đưa những phương pháp giảng dạy ấy vào hệ thống trường học hiện đại.

Thứ hai: bảo tồn văn hóa, ngôn ngữ và môi trường Tây Tạng.

Thứ ba: thúc đẩy sự hòa hợp giữa các tôn giáo.

Thứ tư: tích hợp kiến thức Ấn Độ cổ xưa về tâm thức vào chương trình giảng dạy của các trường học ở Ấn Độ.

Lobsang Tenzin Negi, người đồng sáng lập và là Giám đốc Điều hành Trung tâm Khoa học Chiêm nghiệm và Đạo đức dựa trên Lòng Từ Bi tại Đại học Emory, đã khám phá sự liên quan liên tục của những giáo lý tâm linh cốt lõi của Thánh Đức Đạt Lai Lạt Ma - cụ thể là lòng từ bi, chánh niệm và trách nhiệm đạo đức - đặc biệt phù hợp đối với thế giới đầy phức tạp và thay đổi nhanh chóng ngày nay.

Ông lưu ý rằng Thánh Đức Đạt Lai Lạt Ma là một nhân tố tiên phong trong việc kết nối giữa khoa học và tâm linh, tích cực hợp tác với các nhà khoa học nổi tiếng thế giới và góp phần thúc đẩy sự phát triển của lĩnh vực khoa học chiêm nghiệm, đặc biệt là sự nghiên cứu về lòng từ bi.

Ông giải thích: “Tầm nhìn và lời kêu gọi hành động của Đức Ngài đã trực tiếp truyền cảm hứng cho các chương trình toàn cầu có tác động mạnh mẽ như chương trình “Học tập Xã hội, Cảm xúc và Đạo Đức” (SEE); chương trình “Đào tạo lòng Từ bi dựa trên Nhận thức” (CBCT) - các chương trình này tích hợp đạo đức thế tục và hạnh phúc cảm xúc vào lĩnh vực giáo dục và xã hội. Những đóng góp này cùng nhau cung cấp một khuôn khổ thực tiễn và vượt thời gian, và những công cụ thiết yếu để nuôi dưỡng sự đồng cảm, khả năng phục hồi và ý thức trách nhiệm toàn cầu trong thế kỷ 21”.

Giáo sư Ceon Ramon - Phó Giáo sư, Khoa Kỹ thuật Điện và Máy tính, Đại học Washington, Hoa Kỳ, khi trình bày về Vật lý Lượng tử, Khoa học Thần kinh và Phật giáo, đã giải thích những khái niệm này bằng các ví dụ nhằm chứng minh những điểm tương đồng và khác biệt giữa các lý thuyết khoa học và triết học Phật giáo.

Một lĩnh vực tương tác khác là sự kết hợp giữa vật lý lượng tử và vật lý siêu ánh sáng (nhanh hơn ánh sáng) với triết học Phật giáo. Ông cho rằng với điều này, người ta có thể giải thích khái niệm Phật giáo về bản chất sáng tỏ của tâm thức, giúp mô tả được sự truyền tải thông tin tự phát giữa hai sự kiện có khoảng cách tách biệt trong không gian.

Phó Giáo sư Edi Ramawijaya Putra, Học viện Phật giáo Quốc gia Sriwijaya tại Tangerang Banten, Indonesia, cho biết rằng Thánh Đức Đạt Lai Lạt Ma đã có sự lo ngại về việc thiếu trách nhiệm cá nhân đối với phúc lợi của xã hội và toàn cầu. Điều này đã cố tình vi phạm mục tiêu tối hậu của sự giáo dục.

Ông giải thích: “Do đó, người học phải đặt trọng tâm rằng sự hiện diện của họ trên thế giới này không chỉ vì mục đích cá nhân, mà còn vì lợi ích của những chúng sinh khác”.

Các bên liên quan đến giáo dục - bao gồm các nhà hoạch định chính sách trên toàn thế giới - cần phải bắt đầu tái cấu trúc lại chương trình giảng dạy, tập trung nhiều hơn vào việc "giáo dục trái tim" chứ không chỉ "giáo dục trí óc". Quan trọng hơn, Giáo sư Putra đề cập rằng việc thiết kế các kết quả đầu ra sẽ giúp trang bị cho người học khả năng phục hồi, cân bằng được cuộc sống trước những sự biến động, bất ổn, phức tạp và định kiến.

Kate Saunders - người đồng sáng lập mạng lưới nghiên cứu Turquoise Roof và Tibet Watch, London, Vương quốc Anh, cho biết: Phật giáo Tây Tạng đang đứng trước một giao lộ quan trọng, tương lai sẽ quyết định không những chỉ là việc bảo tồn các truyền thống tâm linh cổ xưa của Tây Tạng mà còn cả sự tiếp nối bản sắc văn hóa của quốc gia này dưới các chiến lược kiểm soát chưa từng có của Trung Quốc.

Bài thuyết trình này xem xét cách thức chiến dịch có hệ thống của Trung Quốc nhằm xóa bỏ ảnh hưởng của Thánh Đức Đạt Lai Lạt Ma đã vượt xa biên giới Tây Tạng, sử dụng cái mà Bắc Kinh gọi là "cuộc chiến trường kỳ" để kiểm soát sự kế thừa tôn giáo, đồng thời thúc đẩy "chủ nghĩa vô thần Marxist cứng rắn".

Phân tích này dựa trên sự nghiên cứu mới, hé lộ những chiều hướng quốc tế về chính trị tái sinh của Trung Quốc, thể hiện phương pháp đa chiều của Bắc Kinh đe dọa các cấu trúc quản lý truyền thống của Tây Tạng vốn đan xen độc đáo giữa quyền lực chính trị và tôn giáo dựa trên niềm tin rằng các nhà lãnh đạo là những bậc đã giác ngộ, những người có thể lựa chọn sự tái sanh để phục vụ cho nhân loại.

Bà kết luận: “Vào thời điểm then chốt của sự bất ổn toàn cầu này, việc bảo tồn Phật giáo Tây Tạng không chỉ mang ý nghĩa của sự tồn tại về mặt văn hóa; mà nó còn thể hiện một sức mạnh quan trọng, cung cấp những hướng dẫn thiết thực về hệ thống giáo dục từ bi, sự lãnh đạo có đạo đức; và khả năng phục hồi bền vững, tạo ra những khuôn khổ thay thế mà nhân loại đang rất cần để định hướng trong một trật tự thế giới đang ngày càng rạn nứt, nơi mà chủ nghĩa đa nguyên đang phải đối mặt với sự tấn công có hệ thống từ các mạng lưới độc tài xuyên quốc gia".

Một thông điệp đặc biệt của Thánh Đức Đạt Lai Lạt Ma gửi đến Liên đoàn Phật Giáo Quốc tế đã được đọc bởi Hoà Thượng Giáo sư Samdhong Rinpoche - Khách mời Danh dự tại sự kiện.

Tại sự kiện, Vị Khách mời đặc biệt là Hòa thượng Phrarat Vajarasuttiwong Dhammalongkornvibhusit Arayawangso, người Thái Lan. Diễn giả chính là Thánh Đức Đạt Lai Lạt Ma, Đức Sakya Trizin Gyana Vajra Rinpoche đời thứ 43 của Dehradun, Ấn Độ, và bài phát biểu bế mạc của Hòa thượng Nicholas Vreeland đến từ Hoa Kỳ.

Trong một tuyên bố vào cuối hội nghị kéo dài một ngày tại New Delhi về ba chủ đề thiết thực mà Thánh Đức Đạt Lai Lạt Ma luôn tâm niệm: 'Tầm quan trọng của Phật pháp trong thế kỷ 21', 'Tương lai của Phật giáo Tây Tạng và việc bảo tồn văn hóa Tây Tạng, và 'Vật lý lượng tử, Khoa học thần kinh và Phật giáo', hơn 500 đại biểu, cả trong nước và trên toàn thế giới, đã nhất trí ủng hộ tuyên bố công khai này.

Thông điệp chính của bài phát biểu là "từ vùng cao nguyên Tây Tạng cho đến những ngõ ngách xa xôi nhất trên thế giới, những lời dạy của Thánh Đức Đạt Lai Lạt Ma đã vượt qua rào cản của biên giới và tín ngưỡng; đã truyền cảm hứng cho hàng triệu người bước đi trên con đường bất bạo động, hòa hợp và giác ngộ nội tâm. Với tư cách là hiện thân đáng kính của Đức Quán Thế Âm - vị Bồ Tát của Lòng Từ Bi - Thánh Đức Đạt Lai Lạt Ma đã duy trì và làm sống lại những truyền thống quý báu của Phật giáo Tây Tạng, đồng thời Ngài cũng gióng lên tiếng nói lương tâm của toàn cầu trong thời đại hiện nay.

Bài phát biểu cũng khẳng định rằng Thánh Đức Đạt Lai Lạt Ma "luôn ủng hộ việc bảo tồn nền văn hóa phong phú của Tây Tạng và sự tự do tôn giáo; dẫn dắt dân tộc của mình với sự quyết tâm không lay chuyển." Tuyên bố gần đây của Đức Ngài, thông báo về việc tiếp tục tái sinh của Ngài, và chỉ do người dân Tây Tạng quyết định mà không có sự can thiệp của bất cứ ngoại bang nào, là một di chúc cho việc bảo tồn văn hóa và di sản của dân tộc, như đã được đề cập trong bản Tuyên Ngôn. (tin tức Quốc tế Á Châu).

Sau buổi lễ Cung nghinh ngắn gọn, Đức Ngài và đoàn tùy tùng bắt đầu cuộc hành trình dài 9 km để đến Shewatsel Phodrang. Người dân hân hoan xếp hàng dọc theo con đường - người Ladakh, người Tây Tạng và người dân đến từ những nơi khác. Những chiếc xe jeep chở đầy vũ công hóa trang và chư Tăng nhạc công chạy phía trước. Có nơi, đám đông xếp thành nhiều hàng dài. Họ cầm trên tay hoa, khăn khata lụa và trầm hương. Những người khác thì cầm ô che nắng. Nhiều người đã hát và nhảy múa khi Đức Ngài quang lâm ngang qua chỗ của họ. Bên cạnh những người Phật tử, các bé trai và bé gái từ các trường học Hồi giáo cũng có mặt để cung đón Đức Ngài. Một số lượng đáng ngạc nhiên các bạn trẻ đã rơi nước mắt vì vui mừng khi được nhìn thấy Ngài đi ngang qua chỗ của mình.

Tại Shewatsel Phodrang, Thánh Đức Đạt Lai Lạt Ma đã được chư Tăng và chư Ni cung đón, họ vừa tụng kinh vừa thổi kèn, đánh trống và chũm chọe. Ngay tại cửa của cung điện, những nhóm trống truyền thống của Ladakh đã vang lên tiếng cung nghinh chào mừng.

Khi Đức Ngài bước ra khỏi xe, Thiksey Rinpoche đã có mặt để cung đón và thỉnh Ngài quang lâm đến Pháp toà toạ lạc ở bên trong. Hội trường đã chật kín người. Chư Tăng an toạ phía bên phải của Thánh Đức Đạt Lai Lạt Ma, trong khi chư Cư sĩ thì ngồi phía bên trái của Đức Ngài. Thánh Đức Đạt Lai Lạt Ma đã không phải mất nhiều thời gian để phát biểu trước Hội chúng:

“Phật giáo mà chúng ta đang có ở Tây Tạng là điều mà có thể được giải thích một cách khoa học và thực tiễn thông qua việc thực hành thiền định. Vì vậy, truyền thống Phật giáo Tây Tạng có thể chịu được sự thử thách khắc nghiệt cũng giống như vàng được thử bằng cách nung, cắt và đánh bóng.

“Các nhà khoa học không đưa ra bất kỳ khẳng định nào về kiếp trước hay kiếp sau, họ cũng chẳng đề cập gì về sự giải thoát; nhưng họ nhận ra rằng những người thực hành Phật giáo Tây Tạng luôn giữ được sự điềm tĩnh. Tâm trí của họ không bị xáo trộn bởi những cảm xúc tiêu cực. Nếu quý vị muốn nhìn nhận Phật giáo Tây Tạng dưới góc độ của sự giải thoát, thì phải còn một chặng đường dài ở phía trước; nhưng nếu quý vị thực hành tốt, thì quý vị sẽ trở nên điềm tĩnh và giao tiếp với người khác một cách trìu mến, thân thiện.

“Tôi đã thực hành Phật giáo Tây Tạng trong suốt cuộc đời của mình và cảm thấy rằng nó rất hữu ích. Nhiều bạn bè của tôi - trong đó có các nhà khoa học - cũng nhận ra được giá trị của truyền thống Phật giáo của chúng tôi.

“Những người không hiểu được Pháp thực sự là gì - thì thường tập trung vào việc trì tụng thần chú và thực hiện các nghi lễ. Đó không phải là thực hành Pháp thực sự. Việc thực hành Pháp thực sự - chính là điều phục được tâm trí bất ổn của mình. Đó là việc chuyển hóa tâm thức của mình để có thể làm suy yếu những cảm xúc tiêu cực, nhằm mang lại lợi ích cho tất cả chúng sinh. Họ cũng giống như quý vị, cũng muốn được hạnh phúc và không muốn khổ đau. Những chúng sinh như thế đã giúp chúng ta nuôi dưỡng lòng từ bi đối với tha nhân.

“Về phần tôi, ngay từ khoảnh khắc thức dậy vào buổi sáng, tôi luôn suy ngẫm về Bồ Đề Tâm và tánh Không, điều này thực sự đã giúp tôi tránh xa được những trạng thái tâm thức không thể chế ngự - đó chính là sự tham luyến và sân hận.

“Sẽ rất tốt nếu tất cả quý vị cũng có thể tương tác với những thành phần làm suy yếu những cảm xúc tiêu cực của tham luyến và sân hận bằng cách áp dụng giáo lý độc đáo của Phật giáo được lưu giữ trong truyền thống của chúng ta. Đó là điều mà tôi luôn cố gắng thực hành.

“Tôi đã bắt đầu học thuộc lòng và nghiên cứu các luận thuyết triết học từ lúc tôi còn rất bé. Khi lớn lên và phải đối mặt với đủ các loại thử thách, tôi nhận ra rằng những gì tôi học được khi đó - đã bao gồm một phương pháp cực kỳ thực tế để đối phó với những cảm xúc tiêu cực. Khi tôi tham dự kỳ thi lấy bằng Tiến Sĩ (Geshé) tại các trường Đại học Phật Giáo khác nhau quanh Lhasa và tranh luận với các Vị Tiến Sĩ rất lão luyện; tôi đã nhận ra được rằng phương pháp biện chứng và tranh luận hiệu quả như thế nào trong việc nghiên cứu Giáo lý Phật giáo.

“Điều quan trọng đối với tôi không phải là ngồi trên Pháp Toà cao như một Tulku, mà là tranh luận với các Vị Tăng bình thường bằng cách ngồi cùng với họ trong sân tranh luận. Đây là cách mà tôi chia sẻ sự giáo dục tâm linh của họ. Ngồi trên Ngai cao, giả vờ là một vị Lạt ma Thánh thiện - là một điều hết sức sai lầm.

“Về phần mình, tôi không hề giải đãi hay né tránh. Trong các kỳ thi, đôi khi tôi ngồi xuống và trả lời các câu hỏi được đặt ra cho mình, nhưng đồng thời tôi cũng dành thời gian để đặt ra câu hỏi. Tôi thấy sự tranh biện rất hiệu quả cho việc học tập của mình. Nó giúp tôi trở nên minh mẫn nhạy bén hơn và nhận thức về thực tế đúng đắn hơn.

“Tôi có tám Trợ lý Tranh biện, vài người trong số họ là những học giả xuất sắc mà tôi cảm thấy khó có thể đánh bại. Nếu tôi không chuẩn bị kỹ lưỡng và suy nghĩ thấu đáo về các chủ đề trước khi tranh biện với họ, thì rất khó để đưa ra những câu hỏi hiệu quả để đánh bật vị trí của họ trong cuộc tranh biện. Tuy nhiên, Trợ lý Tranh biện từ Tu viện Đức Dương là người mà tôi có thể vượt qua; và đôi khi tôi đã lừa được ông ấy, và thỉnh thoảng tôi lại bắt nạt ông ấy.

“Các vị trợ lý tranh biện khác đến từ Losel Ling, Gomang và Sera là một sự thử thách trong tranh biện, và tôi đã phải chuẩn bị thật kỹ lưỡng khi tranh biện với họ. Trên thực tế, Sera và Drepung là những nơi được nổi tiếng với kỹ năng tranh biện; trong khi số lượng chư Tăng ở Ganden thì ít hơn và được mệnh danh là ‘Những Bậc tu hành trên ngọn Đồi Từ Bỏ’. Các Vị học giả ở Sera và Drepung rất xuất sắc, họ chứng minh được tầm quan trọng như thế nào của sự tranh biện trong việc nghiên cứu triết học Phật giáo của chúng ta.

“Tất nhiên, những người ở các khu vực nằm trên vành đai dọc theo dãy Hy Mã Lạp Sơn, quý vị có niềm tin và hứng thú đối với truyền thống Phật giáo Tây Tạng. Tuy nhiên, điều quan trọng là quý vị phải học giáo lý thông qua sự tranh biện, dựa trên luận thuyết về logic và nhận thức luận - bản chất của tri thức - để quý vị có thể xóa bỏ được những quan niệm sai lầm. Đây chính là điều mà tôi đã làm khi tôi còn trẻ.

“Người Tây Tạng chúng tôi có truyền thống học cả Trung Quán Luận (Madhyamaka) và Logic (Pramana) cùng một lúc. Đây là một phương pháp độc đáo và hữu ích được bắt nguồn từ Truyền thống Nalanda. Tôi đã dồn hết tâm huyết của mình vào việc học cả hai lĩnh vực này.

“Tôi biết quý vị ở những khu vực nằm trên vành đai dọc theo dãy Hy Mã Lạp Sơn đã có những nền giáo dục vững chắc, nhưng vẫn luôn có những điều cần được cải thiện. Tôi khuyên quý vị nên học về Trung Quán và Logic từ những vị Thầy của mình, sau đó vận dụng những gì mình đã được học vào việc cùng tranh luận với nhau.”

Đức Ngài đã ám chỉ đến sự tàn phá mà chính quyền Trung Quốc đã gây ra cho các truyền thống nghiên cứu các luận thuyết vĩ đại ở Tây Tạng. Ngài nhấn mạnh tầm quan trọng của các học giả đến từ vùng Hy Mã Lạp Sơn đang nỗ lực để gìn giữ cho những truyền thống nghiên cứu này được tồn tại. Ngài nhớ lại sự hỗn loạn ở Tây Tạng năm 1959 đã khiến cho Ngài không thể ở lại được và phải rời đi. Ngài nói, kể từ đó, Chính phủ Ấn Độ đã hết sức ủng hộ và dành sự hỗ trợ lớn lao cho nhân dân Tây Tạng. Ngài nhắc lại cách mà các truyền thống học thuật vĩ đại đã không thể tiếp tục được ở Tây Tạng; và đã được tái thiết lập tại các trung tâm học thuật ở Ấn Độ như thế nào.

Ngài tiếp tục: “… Những truyền thống quý báu mà chúng ta có thể học hỏi và áp dụng trong cuộc sống hàng ngày đã bị suy giảm ở Tây Tạng. Những người đã tị nạn sang Ấn Độ phải có trách nhiệm bảo tồn những truyền thống này. Ở Tây Tạng, nhiều người đã phải chịu sự đối xử khắc nghiệt của chính quyền Trung Quốc; vì vậy ở đây - trong nền tự do của Ấn Độ - chúng ta phải làm bất cứ điều gì có thể - để bảo tồn những truyền thống quý báu này.

“Trước đây, chúng tôi đã có những Vị hành giả vĩ đại đã làm quen với những truyền thống chuyển hóa này. Việc này hiện nay rất khó thực hiện ở Tây Tạng, đó là lý do tại sao việc quý vị - những người ở vùng vành đai xuyên Hy Mã Lạp Sơn - nên duy trì những truyền thống này - lại quan trọng đến như vậy.

“Tôi đã học hành rất chăm chỉ khi còn trẻ; và đã đi tham quan các trung tâm học thuật của các Tu viện để tranh biện với các học giả ở đó trong Đại lễ Cầu nguyện (Mönlam Chenmo). Rất nhiều Geshés (Tiến sĩ Phật học) rất muốn tranh biện với tôi, và tôi rất biết ơn vì đã được tranh biện với họ. Giờ đây, khi nghĩ lại những gì mình đã học được trong chuyến tranh biện ở Lhasa, tôi cảm thấy cuộc sống của mình thật vô cùng ý nghĩa.

“Trong đêm mà tôi rời khỏi Norbulingka vào năm 1959, tôi đã dành rất nhiều thời gian để tìm hiểu - bao gồm cả việc tham khảo Vị Thần Tiên tri Nechung và những phương pháp bói toán. Tôi đã quyết định ra đi. Chúng tôi băng qua con sông chảy qua Lhasa và leo lên ngọn đèo. Từ đó, tôi nhìn lại thành phố nơi mà chính quyền Trung Quốc đã áp đặt những biện pháp kiểm soát chặt chẽ đến mức người dân phải chịu áp lực và căng thẳng rất lớn. Tôi cảm thấy rất buồn vì trước đây Lhasa đã từng là một nơi tuyệt vời để học tập và nghiên cứu các luận thuyết vĩ đại, nhưng giờ đây nó đã không còn nữa.

“Nhưng cứ buồn mãi như vậy cũng vô ích. Thay vào đó, chúng ta cần phải làm điều gì đó. Khi tôi đến vùng biên giới giữa Tây Tạng và Ấn Độ, tôi quyết định sẽ phải dồn hết sức lực vào việc xây dựng các thể chế để bảo tồn những gì mà chúng tôi đã từng có. Và chúng tôi đã làm rất tốt.

“Ở Trung Quốc, tình hình chính trị chưa được ổn định, nhưng sự quan tâm đến Phật giáo đang ngày càng gia tăng. Tôi đã nhận được nhiều lời mời đến viếng thăm Trung Quốc; nhưng tôi cảm thấy việc giảng dạy về Phật giáo ở một đất nước không có tự do sẽ rất khó khăn - tôi cảm thấy việc giảng dạy về Phật giáo ở Ấn Độ sẽ hiệu quả hơn.

“Người dân vùng Hy Mã Lạp Sơn cùng chia sẻ tôn giáo và văn hóa với chúng tôi, đặc biệt là về lĩnh vực ngôn ngữ và văn học. Tôi đã làm tất cả những gì có thể để khôi phục và củng cố mối quan hệ giữa chúng ta.”

Phát biểu điều này xong, Đức Ngài đã trở về phòng để nghỉ ngơi.

Xin cảm ơn những lời chúc mừng nồng nhiệt mà quý vị đã dành cho tôi nhân dịp sinh nhật lần thứ 90 của tôi. Tôi vô cùng trân trọng nghĩa cử tốt đẹp ấy của quý vị.

Sinh nhật lần thứ 90 thường được coi là một cột mốc quan trọng trong cuộc đời. Tôi đã và sẽ tiếp tục cống hiến hết mình để lan tỏa thông điệp về tâm từ ái và lòng bi mẫn; điều mà tôi tin là nền tảng cho hòa bình và hạnh phúc trên thế giới này.

Như tôi vẫn thường nói với bạn bè và những người thiện nguyện rằng, tôi mong quý vị hãy cùng tôi chung tay trong sự nỗ lực này, hãy sống với tâm nhiệt thành và một cuộc đời đầy ý nghĩa để phụng sự tha nhân; đó sẽ là món quà sinh nhật tuyệt vời nhất mà quý vị dành cho tôi.

Tôi cảm thấy cuộc đời mình đã mang lại chút lợi ích cho mọi người trên khắp thế giới, và tôi xin dành trọn thời gian còn lại của đời mình để phụng sự cho mọi người.

Xin cảm ơn và kính chúc quý vị mọi điều tốt đẹp nhất,

Đạt Lai Lạt Ma

10 tháng 7 năm 2025

Khi bài Quốc ca của Tây Tạng và Ấn Độ được hát lên, hai lá cờ của họ được Sikyong Penpa Tsering và vị Khách mời chính - Rajiv Ranjan Singh - Bộ trưởng Bộ Thủy sản, Chăn nuôi và Sản xuất sữa của Chính phủ Trung ương - kéo lên.

Sau đó, Sikyong đã có vài lời phát biểu mở đầu. “Kính bạch trên Đức Ngài, Ngài đã dìu dắt mọi người trên con đường hướng đến hòa bình, vì vậy chúng con xin được bày tỏ lòng tôn kính đối với Ngài bằng tất cả thân, khẩu, ý của mình. Ngài đã đặc biệt dạy về bốn cam kết của mình: thúc đẩy các giá trị nhân văn, sự hòa hợp tôn giáo, trí tuệ Ấn Độ cổ xưa và bảo tồn văn hóa Tây Tạng. Do đó, chúng con sẽ dành mười hai tháng, bắt đầu kể từ ngày hôm nay, để làm “Năm của Lòng Từ Bi” và chúng con sẽ kêu gọi bạn bè và những người ủng hộ - cùng với chúng con thực hiện “Năm Từ Bi” này”.

Sikyong nói rằng Chính quyền Trung ương Tây tạng đã ban hành một bản công bố, nhưng vì để tiết kiệm thời gian, nên ông đã yêu cầu mọi người tự đọc. Tiếp theo, ông đọc bức thông điệp mà Thủ tướng Modi gởi đến cho Thánh Đức Đạt Lai Lạt Ma:

“…Tôi cùng với 1,4 tỷ người dân Ấn Độ xin gửi lời cầu chúc nồng nhiệt nhất đến Thánh Đức Đạt Lai Lạt Ma nhân ngày sinh nhật lần thứ 90 của Người. Người là biểu tượng trường tồn của tình yêu thương, lòng từ bi, hạnh kiên nhẫn và đạo đức kỷ luật. Thông điệp của Người đã truyền cảm hứng cho sự tôn trọng và ngưỡng mộ trong mọi tín ngưỡng. Chúng tôi cầu nguyện cho Người luôn được khỏe mạnh và trường thọ…”

Tiếp theo, Sikyong giới thiệu các vị khách danh dự: Sri Rajiv Ranjan Singh - Bộ trưởng Liên bang về Panchayati Raj và Thủy sản, Chăn nuôi; Sri Kiren Rijiju - Bộ trưởng Liên bang về Các vấn đề Nghị viện và Các vấn đề Thiểu số & Chăn nuôi; Bộ trưởng Chính quyền Arunachal Pradesh - Sri Pema Kandu cùng gia đình; Thượng Toạ Sonam Lama - Bộ trưởng Các vấn đề Giáo hội, Y tế Công cộng, Kỹ thuật và Tài nguyên Nước của Sikkim; Sri Tashi Gyalson - Tổng giám đốc điều hành Hội đồng Phát triển Núi Đồi tự trị Ladakh; cùng với 12 thành viên khác của Hội đồng. Các đại biểu Drukpa Tsering và Sudhir Sharma, những người ủng hộ từ Cộng hòa Séc cũng như Raja Karuna đến từ Sri Lanka.

Sikyong cũng đề cập đến một phái đoàn quan trọng đến từ Bộ Ngoại giao Hoa Kỳ; và Nhân viên từ Đại sứ quán Hoa Kỳ tại Delhi đã làm việc nỗ lực với CTA (Chính quyền Trung ương Tây Tạng) để khôi phục lại một số quỹ hỗ trợ đã bị cắt giảm trong thời gian gần đây. Sikyong cho rằng mọi người đều biết đến Richard Gere - người đã dành nhiều thời gian để ủng hộ cho sự nghiệp Chính nghĩa của nhân dân Tây Tạng; và cũng là Chủ tịch của Chiến dịch Quốc tế vì Tây Tạng. Ông đã ở đây cùng con trai của mình là Homer. Sĩ quan liên lạc MEA đương nhiệm và một số người tiền nhiệm của ông đã có mặt ở đó, cũng như Sri Hemraj Bhadwaj và Cảnh sát trưởng cấp cao - Shalini Agnihotri. Nhiều bạn bè khác cũng hiện diện ở đây - rất nhiều! Không thể nêu danh hết được!

Sikyong tiếp tục: “Con xin thành kính tri ân Đức Ngài đã hiện diện ở đây với chúng con! Con cũng xin cảm ơn các nhà lãnh đạo tinh thần - những Vị đã tham gia vào Hội nghị thành công mà trong đó Đức Ngài đã nhất trí rằng Thể chế Đạt Lai Lạt Ma nên tiếp tục.”

Thánh Đức Đạt Lai Lạt Ma đã được cung thỉnh quang lâm để phát biểu trước Hội chúng.

“Các bạn thân mến! Hôm nay, quý vị đang kỷ niệm sinh nhật lần thứ 90 của tôi. Quý vị đã vân tập về đây với niềm hoan hỷ trong trái tim mình. Tôi là một con người; và việc mà con người yêu thương và giúp đỡ lẫn nhau là điều rất tự nhiên. Những người trong chúng ta đến từ các quốc gia Phật giáo đều có ý thức mạnh mẽ về tình huynh đệ tỷ muội.

“Tôi thường xuyên suy ngẫm về những gì mà Ngài Tịch Thiên đã viết trong cuốn sách ‘Nhập Bồ tát Hạnh’ của Ngài; và tôi coi tất cả chúng sinh đều là bạn bè và người thân của mình.

“Quý vị đang tham dự lễ kỷ niệm này một cách vui vẻ, với niềm hoan hỷ trong tâm. Niềm vui của quý vị đã truyền cảm hứng cho tôi. Vì tôi nuôi dưỡng Bồ đề Tâm cho nên nhiều người đã tôn trọng tôi và đối xử với tôi thật tử tế. Nếu như tôi là người ích kỷ và tự cho mình là người quan trọng thì ắt hẳn quý vị đã không dành cho tôi sự ưu ái đó.

“Bồ đề Tâm là một pháp hành rất mạnh mẽ. Tôi đã thiết lập nền tảng cho sự giác ngộ của mình bằng cách kết hợp Bồ Đề Tâm với quan điểm về Tánh Không. Tôi đã thọ giới Tỳ Kheo của một Tăng Sĩ Phật giáo trước Đức Jowo - hình ảnh chính của Đức Phật ở Lhasa, cùng với những vị Thầy của tôi là Ngài Tagdak Rinpoché, Ling Rinpoché và Trijang Rinpoché. Tôi đã giữ gìn Giới Tỳ Kheo ấy rất tốt! Tôi thọ trì Giới Luật bằng Bồ Đề Tâm của mình. Nếu tôi có thể tiếp tục thực hành tốt, tôi sẽ có thể ra đi trong thanh thản.

“Hôm nay tôi đã 90 tuổi. Bên cạnh việc thực hành Bồ Đề Tâm, tôi cũng đã nỗ lực hết sức mình để tu tập về Định (shamatha) và Tuệ (vipashyana). Tôi cảm thấy mình đã không lãng phí cuộc đời này; và mặc dù tôi có danh hiệu là Đức Đạt Lai Lạt Ma, nhưng tôi không tự hào về bản thân mình. Là một đệ tử của Đức Phật, một Tỳ kheo hay một Tăng sĩ, pháp thực hành chính của tôi là phụng sự Giáo pháp và phụng sự tha nhân.

“Tâm Bồ đề chân chính sẽ được phát khởi một cách từ từ; nhưng tôi được thúc đẩy để phụng sự cho tha nhân, và tôi càng phụng sự như thế thì tôi càng cảm nhận được sự hưởng ứng vui mừng từ những người khác.

“Hôm nay nhiều người đã vân tập về đây, không phải vì bất kỳ bốn phận nhiệm vụ nào, mà là vì lòng tôn kính và niềm hoan hỷ. Tôi kêu gọi tất cả quý vị hãy biến Bồ Đề Tâm và sự hiểu biết về Tánh Không thành pháp thực hành của riêng mình - xin cảm ơn quý vị!”

Chủ tịch Quốc hội Tây Tạng lưu vong - Khenpo Sonam Tenphel đã phát biểu tiếp theo. Ông cảm ơn các vị khách, nhân viên của Chính quyền Trung ương Tây tạng và các thành viên trong gia đình của Ngài đã cùng nhau tham dự lễ kỷ niệm của Đức Ngài. Ông đã điểm lại những thành tựu của Thánh Đức Đạt Lai Lạt Ma tại Tây Tạng và kể từ khi Ngài đến Ấn Độ, tập trung vào việc Ngài đã thiết lập một hệ thống dân chủ hoàn chỉnh trong cộng đồng người Tây Tạng lưu vong, hỗ trợ ba trụ cột là tư pháp, lập pháp và hành pháp.

Richard Gere bắt đầu: “Thật là một ngày vinh quang để tôn vinh cuộc đời của Thánh Đức Đạt Lai Lạt Ma! Những vị khách đặc biệt này đã vân tập về đây để bày tỏ lòng tôn kính dành cho một trong những Người phi thường nhất từng đến với hành tinh này. Ngài không thực sự quan tâm đến sinh nhật, nhưng chúng con thì quan tâm, và đặc biệt là sinh nhật lần này. Đối với Ngài, mỗi ngày đều là sinh nhật, mỗi hơi thở đều là sinh nhật. Con đang sống một cuộc sống khá điển hình của phương Tây, nhưng Đức Ngài là hiện thân của tâm từ bi, tình yêu thương và lòng vị tha. Đức Ngài không chỉ thuộc về Tây Tạng; Ngài thuộc về cả thế giới.”

Tashi Gyalson đến từ Ladakh đã bày tỏ lòng kính trọng đối với những vị khách đồng hành và nói với mọi người rằng: gần đây, Hội đồng phát triển Núi đồi tự trị Ladakh đã thành lập một danh mục để giải quyết các vấn đề của Tây Tạng. “Cuộc đời của Đức Ngài là ngọn hải đăng của tình yêu thương và lòng từ bi. Sự hiện diện của Ngài đã mang đến cho chúng con sức mạnh và hy vọng. Chúng con rất vui khi biết rằng Ngài sẽ sớm đến thăm chúng con. Chúng con xin được tuyên bố tháng 7 là “Tháng của Lòng Từ Bi”. Tashi Delek và Julay.

Thượng tọa Sonam Lama phát biểu: “Thay mặt cho Bộ trưởng và người dân Sikkim, con xin gửi lời kính mừng sinh nhật lần thứ 90 của Đức Ngài. Đức Đạt Lai Lạt Ma thứ Năm vĩ đại đã tạo nên mối liên hệ đặc biệt với Sikkim; nhiều Tu viện và Chùa chiền của chúng con đã có từ thời của Ngài ấy. Mối quan hệ giữa Sikkim và Đức Đạt Lai Lạt Ma đã có từ nhiều thế kỷ trước; và chúng con - những người dân Sikkim, không thể tách rời như sữa pha với nước.”

Pema Kandu đã cảm ơn những vị khách Ấn Độ và chào đón các Vị đại diện quốc tế đang hiện diện. “Con vô cùng tự hào khi được tham gia cùng với quý vị ở đây. Thánh Đức Đạt Lai Lạt Ma là biểu tượng của tình yêu thương và lòng từ bi, người đã chạm đến hàng triệu trái tim trên khắp thế giới. Ngài không chỉ giữ gìn di sản tâm linh của mình - Truyền thống Nalanda - mà còn nhắc nhở mọi người rằng Tây Tạng là tháp nước của Châu Á. Ngài đã thường xuyên đến thăm chúng con ở tiểu bang Arunachal Pradesh - chúng con đã được truyền cảm hứng từ Ngài.

“Giáo dục trái tim để thực hiện trách nhiệm và phát triển hòa bình lâu dài không phải dựa trên nỗi sợ hãi mà dựa trên sự bình yên trong tâm hồn. Ngài tiếp tục truyền cảm hứng cho chúng con rằng ý nghĩa thực sự tốt đẹp không nằm ở quyền lực, mà nằm ở sự đồng cảm. Nguồn tài nguyên lớn nhất của nhân loại chính là lòng từ ái. Ấn Độ đặc biệt may mắn khi trở thành ngôi nhà thứ hai của Thánh Đức Đạt Lai Lạt Ma. Ngài thường bày tỏ lòng biết ơn của mình đối với các bậc thầy Ấn Độ cổ đại như Ngài Long Thọ, Ngài Tịch Hộ, và Ngài Atisha. Ngài cam kết phục hồi Giáo lý của các Vị ấy cho thời hiện đại. Nhờ vào tầm nhìn xa rộng của Đức Ngài mà các truyền thống tâm linh Tây Tạng đã tìm thấy chỗ ẩn náu ở nhiều nơi khác nhau của Ấn Độ. Ngài cũng đã truyền cảm hứng cho toàn bộ Vùng Hy Mã Lạp Sơn phục hồi và bảo tồn di sản văn hóa và tâm linh phong phú của mình.

“Chúng con ở Arunachal Pradesh đã có mối liên kết chặt chẽ với Đức Đạt Lai Lạt Ma có từ thời Đức Đạt Lai Lạt Ma thứ Năm. Lời tuyên bố của Đức Ngài rằng “Thể chế Đạt Lai Lạt Ma sẽ tiếp tục” đã mang lại sự sáng tỏ và an ủi cho hàng triệu người, đặc biệt là những người thuộc cộng đồng Phật giáo Hy Mã Lạp Sơn. Sự quyết định này đã củng cố ý nghĩa của sự tự do tôn giáo.

“Chúng con ở Arunachal Pradesh, đặc biệt là người Mönpa, và những người dân khác ở Vùng Hy Mã Lạp Sơn luôn ủng hộ tầm nhìn của Ngài, chúng con trân trọng những lời dạy của Ngài và cầu nguyện cho Đức Ngài được khỏe mạnh, vui vẻ và trường thọ. Ngưỡng mong Ngài tiếp tục dìu dắt nhân loại đến với hòa bình, thấu hiểu và hòa hợp. Thánh Đức Đạt Lai Lạt Ma Vạn Tuế! Tây Tạng Muôn Năm! Tashi Delek và Jai Hind!”

Vị khách mời Danh dự - Kiren Rijiju đã bày tỏ lòng tôn kính đối với Đức Ngài và chào những vị khách khác. Ông nói: “Thánh Đức Đạt Lai Lạt Ma là một trong những nhà lãnh đạo tinh thần được ngưỡng mộ nhất trên thế giới, và là một vị khách Danh dự ở Ấn Độ. Ngài là sứ giả của trí tuệ Ấn Độ cổ xưa và Ngài đã khuyến khích chúng con - những người Ấn Độ - khôi phục lại kiến ​​thức cổ xưa của mình. Bất kỳ quyết định nào Ngài đưa ra về tương lai của Thể chế Đạt Lai Lạt Ma, chúng con đều sẽ ủng hộ và sẽ tuân theo.

“Con đã rất vinh hạnh được tham dự lễ kỷ niệm sinh nhật lần thứ 80 của Đức Ngài và bây giờ con lại được ở đây. Cộng đồng người Tây Tạng rất yên bình và luôn có sự đóng góp tích cực cho xã hội ở bất cứ nơi nào họ đến.

“Vào năm 2023, con đã cùng với Đức Ngài đặt viên đá nền móng cho Trung tâm Đạt Lai Lạt Ma về Trí tuệ Tây Tạng và Ấn Độ cổ xưa. Chúng con cần sự hiện diện liên tục của Đức Ngài ở giữa chúng con, bởi lẽ Ngài đã vượt lên trên những ranh giới của tôn giáo.

“Khi đánh dấu cột mốc này trong cuộc đời của Thánh Đức Đạt Lai Lạt Ma, điều quan trọng là phải tôn vinh mối quan hệ lịch sử sâu sắc giữa Ấn Độ và Tây Tạng. Những bậc Thầy vĩ đại như Ngài Tịch Hộ và Đức Liên Hoa Sanh đã du hành từ Ấn Độ đến Tây Tạng vào thế kỷ thứ tám và gieo những hạt giống Phật pháp đã nảy nở trên mảnh đất Tây Tạng. Những giáo lý này bắt nguồn từ Truyền thống uyên thâm của Nalanda và đã được các học giả Tây Tạng bảo tồn và phát huy.

“Thay mặt cho nhân dân và chính phủ Ấn Độ, con xin đảnh lễ dưới gót sen của Đức Ngài và xin kính chúc Ngài sinh nhật vui vẻ và trường thọ để Ngài có thể tiếp tục dẫn dắt chúng con và nhân loại đang đau khổ bằng lòng từ bi của mình. Ngài là một Vị Chính Khách có tầm nhìn rộng lớn; và là một bậc Thầy tâm linh có ảnh hưởng lan tỏa đến nền đạo đức toàn cầu. Những lời dạy của Ngài về Lòng Từ Bi, Chánh niệm và Duyên khởi - được cọng hưởng bởi mọi người thuộc mọi tín ngưỡng và mọi hoàn cảnh.

“Việc Ngài áp dụng các tư tưởng của Bồ tát vào xã hội hiện đại, kết hợp trí tuệ (prajna) và lòng từ bi (karuna) là điều vô cùng độc đáo. Chúng con cảm thấy thật may mắn khi có sự hiện diện của Ngài trên đất nước của mình. Ngài cho rằng Ấn Độ có thể đóng góp đáng kể cho hòa bình thế giới thông qua việc trưởng dưỡng sự bình yên trong tâm hồn. Ngài thường xuyên nhắc lại rằng Ấn Độ có thể khôi phục lại kiến ​​thức cổ xưa của mình.

“Là một tín đồ, và thay mặt cho hàng triệu tín đồ trên khắp thế giới, con muốn nhấn mạnh rằng, bất kỳ quyết định nào của Đức Ngài về các truyền thống đã được thiết lập, chúng con sẽ tuân thủ hoàn toàn theo những sự hướng dẫn do văn phòng của Ngài ban hành.

“Con muốn trân trọng tuyên bố của Chính quyền Trung ương Tây Tạng về việc lấy năm từ ngày 6 tháng 7 năm 2025 đến năm 2026 là “Năm của Lòng Từ Bi” để bày tỏ lòng biết ơn của chúng con đối với Đức Ngài vì những nỗ lực không mệt mỏi của Ngài trong việc thúc đẩy các giá trị cơ bản của con người và lòng từ bi; thúc đẩy sự hòa hợp giữa các tôn giáo; bảo tồn văn hóa Tây Tạng và bảo vệ môi trường tự nhiên của Tây Tạng; cũng như phục hồi trí tuệ Ấn Độ cổ xưa như đã được duy trì tại Nalanda. Con cảm thấy mình thật may mắn khi được hiện diện ở đây. Tashi Delek.”

Rajiv Ranjan Singh đã chào những vị khách đồng hành của mình và chúc mừng Đức Ngài vào ngày sinh nhật của Ngài. “Xin hãy chia sẻ con đường trí tuệ và bất bạo động. Trong quá khứ, Ngài Cồ Đàm Tất Đạt Đa đã thiền định và giác ngộ. Giáo lý của Đức Phật đã được lan truyền từ Bihar. Hiện nay, khoa học và Phật giáo đang được quan tâm ở Ấn Độ. Ngài Pháp Xứng là một bậc Thầy vĩ đại về logic - những ý tưởng của Ngài đã được truyền bá đến Tây Tạng và Mông Cổ. Họ đã truyền bá và nghiên cứu những ý tưởng ấy. Kết quả là, truyền thống Ấn Độ cổ xưa hiện đang được hồi sinh ở Ấn Độ một lần nữa.

“Giáo lý của Đức Phật đã được xem xét kỹ lưỡng bằng lý trí và logic. Con đặc biệt vui mừng vì tất cả những điều này đều được bắt đầu ở Bihar, nơi con đang sinh sống. Trung tâm mới của Đức Đạt Lai Lạt Ma tại Bồ Đề Đạo Tràng đang được thành lập như một tổ chức đa ngành có nguồn gốc từ Truyền thống Nalanda. Khi nó phát triển, chúng ta sẽ có thể nhìn thấy được điều này.

“Kính thưa Đức Ngài! Nhân ngày sinh nhật lần thứ 90 của Ngài, con xin được bày tỏ lòng thành kính dâng lên Ngài. Tashi Delek.

Bethany Poulos Morrison - Thứ trưởng Ngoại giao Hoa Kỳ phụ trách Ấn Độ và Bhutan đã đọc một thông điệp ngắn:

“Con vô cùng vinh dự khi được hiện diện ở đây. Con xin được trình bày bức thông điệp của Ngài Ngoại trưởng Marco Rubio.

“Đất nước Hoa Kỳ xin được gửi lời cầu chúc tốt đẹp nhất đến Thánh Đức Đạt Lai Lạt Ma nhân ngày sinh nhật lần thứ 90 của Ngài. Đức Ngài tiếp tục truyền cảm hứng thông qua thông điệp về hòa bình, thống nhất và lòng từ bi của mình. Hoa Kỳ vẫn cam kết mạnh mẽ về việc thúc đẩy sự tôn trọng đối với nhân quyền và các quyền tự do cơ bản của nhân dân Tây Tạng. Chúng tôi tôn trọng những nỗ lực bảo tồn di sản ngôn ngữ, văn hóa và tôn giáo riêng biệt của họ, bao gồm cả khả năng tự do lựa chọn và tôn kính các nhà lãnh đạo tôn giáo của họ mà không bị bất cứ sự can thiệp nào. Xin cảm ơn Ngài.”

Ba Vị cựu Tổng thống của Hoa Kỳ đã ghi lại những thông điệp video ngắn. Tổng thống Bill Clinton đã nói: “Kính thưa Đức Ngài! Hilary và con đã rất vinh dự được cùng với vô số người ngưỡng mộ - chúc mừng sinh nhật lần thứ 90 của Ngài. Suốt cuộc đời Ngài là một trong những tiếng nói vĩ đại nhất cho hòa bình, đối thoại và thấu hiểu. Ngài đã truyền cảm hứng cho hàng triệu người noi theo tấm gương của Ngài. Chúng con cần trí tuệ của Ngài hơn bao giờ hết!”

Tổng thống George W Bush có lời chúc: "Chúc mừng sinh nhật lần thứ 90 của Thánh Đức Đạt Lai Lạt Ma - người bạn của con! Kính thưa Ngài! Thế gian là một nơi đầy rắc rối. Chúng con đang cần tinh thần từ ái, lòng bi mẫn và tình yêu thương của Ngài hơn bao giờ hết. Xin được cảm ơn Ngài về tấm gương mà Ngài đã thể hiện. Hy vọng sẽ có thêm nhiều sinh nhật vui vẻ nữa".

Tổng thống Barack Obama đã chúc mừng Đức Ngài: “Chúc mừng sinh nhật Người 90 tuổi trẻ nhất mà con được biết! Hỡi người bạn yêu quý của con - Thánh Đức Đạt Lai Lạt Ma! Thật lấy làm hổ thẹn khi nhận ra rằng Ngài đã là một nhà lãnh đạo trên trường thế giới lâu hơn cả tuổi đời của con. Ngài đã cho nhiều thế hệ thấy được ý nghĩa của việc thực hành lòng từ bi và lên tiếng vì tự do và phẩm cách. Thật không tệ đối với một người tự nhận mình là một Tu sĩ Phật giáo đơn thuần. Xin chúc mừng sinh nhật Ngài. Xin được cảm ơn về tình bạn và tấm gương của Ngài.”

Tổng thống Đài Loan cũng đã gửi một thông điệp: “Kính thưa Đức Ngài! Con xin gửi lời kính chúc sức khỏe và trường thọ chân thành nhất đến Đức Ngài nhân dịp sinh nhật lần thứ 90 của Đức Ngài”.

Chiếc bánh sinh nhật cao ngất đã được cắt ra; và Đức Ngài đã thưởng thức miếng bánh đầu tiên. Phần còn lại được phân phát cho những người cùng nhau vân tập đang hiện diện ở đó.

Ca khúc kính mừng sinh nhật lần thứ 90 của Đức Ngài, bài hát chủ đề Ghoton, được Mohit Chauhan và Bhidishi Sen. dẫn bằng tiếng Hindi và tiếng Anh. Một nghệ nhân Trung Quốc đã kính tặng lên Đức Ngài một tác phẩm nghệ thuật. Vị Phát Ngôn Viên đã công bố về cuốn tiểu sử mới của Thánh Đức Đạt Lai Lạt Ma thứ Mười Bốn vĩ đại. Sikyong đã trao giải thưởng cho các thành viên lâu năm của Chính quyền Trung ương Tây Tạng. Các kỷ vật được trao tặng đến các vị khách.

Ban tổ chức thông báo rằng Đức Ngài sẽ rời khỏi khán đài và yêu cầu Hội chúng giữ yên lặng. Ngài đi qua sân, mỉm cười và vẫy tay chào chư Phật tử, những người thiện nguyện và khán giả. Khi Ngài quang lâm đến cổng và lên xe điện để đi về phía đồi - nơi Dinh thự của Ngài - thì cuộc trình diễn những ca khúc và vũ điệu quốc tế bắt đầu.

Tôi chỉ là một Tu sĩ Phật giáo bình thường; tôi thường không tham gia vào các lễ kỷ niệm sinh nhật. Tuy nhiên, vì quý vị đang tổ chức các sự kiện tập trung vào ngày sinh nhật của tôi nên tôi muốn chia sẻ một số suy nghĩ của mình.

Mặc dù sự làm việc để phát triển về phương diện vật chất là điều quan trọng, nhưng vấn đề thiết yếu là phải tập trung vào việc đạt được sự an lạc trong tâm hồn thông qua việc trưởng dưỡng một tấm lòng nhân hậu và bằng phương cách từ bi; không những chỉ đối với những người thân yêu của mình mà còn đối với tất cả mọi người. Qua đó, quý vị sẽ góp phần làm cho thế giới trở thành một nơi tốt đẹp hơn.

Về phần mình, tôi sẽ tiếp tục tập trung vào những cam kết của mình là thúc đẩy các giá trị nhân văn, sự hòa hợp tôn giáo, thu hút sự chú ý đến trí tuệ Ấn Độ cổ đại giải thích về sự vận hành của tâm thức và cảm xúc; cũng như thu hút sự chú ý để nhiều người biết đến về nền văn hóa và di sản của Tây Tạng, vốn có rất nhiều tiềm năng đóng góp cho thế giới thông qua việc nhấn mạnh vào lòng từ bi và sự an lạc trong tâm hồn.

Tôi nuôi dưỡng sự quyết tâm và nghị lực trong cuộc sống hàng ngày của mình thông qua lời dạy của Đức Phật và của các bậc thầy Ấn Độ như Ngài Tịch Thiên, tôi đã cố gắng duy trì noi theo nguyện vọng của Ngài:

“Cho đến khi nào không gian còn tồn tại,

Và đến khi nào chúng sinh vẫn hiện còn,

Tôi nguyện ở lại cho đến thời điểm ấy,

Để tận trừ những đau khổ của thế gian”.

Xin cảm ơn quý vị đã sử dụng cơ hội sinh nhật của tôi để trưởng dưỡng lòng từ bi và sự an lạc trong tâm hồn.

Tashi Deleg, xin gởi đến quý vị những lời cầu nguyện chân thành.

Đạt Lai Lạt Ma

5 tháng 7 năm 2025

Vào ngày 24 tháng 9 năm 2011, tại một cuộc họp của những Vị đứng đầu các truyền thống tâm linh Tây Tạng, tôi đã đưa ra một tuyên bố với những người đồng hương Tây Tạng đang sống ở bên trong và bên ngoài đất nước Tây Tạng; những người theo Phật giáo Tây Tạng; những người có mối liên hệ với Tây Tạng; và người dân Tây Tạng - về việc liệu thể chế Đạt Lai Lạt Ma có nên tiếp tục hay không. Tôi đã bày tỏ rằng, “Ngay từ năm 1969, tôi đã nói rõ rằng những người quan tâm (đến vấn đề này) nên quyết định xem liệu trong tương lai các vị tái sanh của Đạt Lai Lạt Ma có nên tiếp tục hay không.”

Tôi cũng đã nói, “Khi tôi khoảng chín mươi tuổi, tôi sẽ tham khảo ý kiến ​​của các vị Lạt ma cao cấp của các truyền thống Phật giáo Tây Tạng; công chúng Tây Tạng; và những người quan tâm khác - những người theo Phật giáo Tây Tạng - hãy đánh giá lại xem thể chế Đạt Lai Lạt Ma có nên tiếp tục hay không.”

Mặc dù tôi chưa từng có cuộc thảo luận công khai nào về vấn đề này, nhưng trong 14 năm qua, các nhà lãnh đạo của các truyền thống tâm linh Tây Tạng, các thành viên của Quốc hội Tây Tạng lưu vong, những người tham gia Phiên họp Đại hội đồng Đặc biệt, các thành viên của Chính quyền Trung ương Tây Tạng, các tổ chức phi chính phủ, chư Phật tử từ khu vực Himalaya, Mông Cổ, các nước cộng hòa Phật giáo của Liên bang Nga và Phật tử ở Châu Á bao gồm cả Trung Quốc đại lục; tất cả những người ấy đã viết thư cho tôi với lý do, tha thiết yêu cầu tiếp tục duy trì thể chế Đạt Lai Lạt Ma. Đặc biệt, tôi đã nhận được thông điệp này qua nhiều kênh khác nhau từ những người dân Tây Tạng đang sinh sống tại đất nước Tây Tạng đã đưa ra lời khẩn cầu tương tự. Thể theo tất cả những lời thỉnh cầu này, tôi khẳng định rằng thể chế Đạt Lai Lạt Ma sẽ tiếp tục.

Quy trình công nhận một Đức Đạt Lai Lạt Ma tương lai đã được thiết lập rõ ràng trong bản tuyên bố ngày 24 tháng 9 năm 2011 - nêu rõ rằng trách nhiệm thực hiện việc này sẽ hoàn toàn thuộc về các thành viên của Gaden Phodrang Trust - Văn phòng của Đạt Lai Lạt Ma. Họ nên tham khảo ý kiến ​​của những người đứng đầu các truyền thống Phật giáo Tây Tạng và những Vị Hộ Pháp đáng tin cậy đã tuyên thệ - những người có mối liên hệ không thể tách rời với dòng truyền thừa của Đức Đạt Lai Lạt Ma. Họ nên thực hiện các thủ tục tìm kiếm và công nhận theo truyền thống trong quá khứ.

Tôi xin nhắc lại rằng chỉ Gaden Phodrang Trust là cơ quan duy nhất có thẩm quyền để công nhận vị tái sinh trong tương lai; không ai khác có thẩm quyền can thiệp vào vấn đề này.

Đạt Lai Lạt Ma

Dharamshala

21 tháng 5 năm 2025

Các cột trụ và những cây đà ngang được bọc trong vải màu và treo những tràng hoa cúc vạn thọ. Con đường từ cổng của Thánh Đức Đạt Lai Lạt Ma đến cửa Chùa được trải thảm đỏ, trên đó được rải những cánh hoa cúc vạn thọ.

Những người phụ nữ mặc trang phục lộng lẫy đang ca hát ở hai bên lối đi khi Đức Ngài đi xe ngang qua. Phía trước ngôi Chùa, các vũ công Tashi Shölpa và Tro-gar tràn đầy năng lượng đã biểu diễn để cung đón Ngài. Khi Chema-changphu được dâng lên Đức Ngài để cung đón theo truyền thống, Ngài tung một vài hạt lên không trung, đón lấy một nhúm bột tsampa và nhúng ngón tay vào cốc chang (một loại chất lỏng giống như bia) và sữa.

Đức Ngài bước đều đặn đến thang máy rồi đi nhiễu vòng quanh ngôi Chùa để đến cửa. Thỉnh thoảng Ngài dừng lại để giao lưu với hội chúng và ban phước cho những tràng hạt mà họ chuyền đến cho Ngài. Theo thói quen, Ngài dừng lại ở một điểm nhất định để mỉm cười và vẫy tay chào những người đang vân tập lại ở con đường phía bên dưới để được nhìn thấy Ngài.

Trong Chánh Điện, Đức Ngài an toạ trên Pháp Toà được trang trí bằng những tràng hoa cúc vạn thọ. Ngài đội chiếc Mũ Pandit (chiếc mũ dành cho bậc Học Giả) màu vàng để nhận lời chào mừng từ Hoà thượng Samdhong Rinpoché - Vị Lạt ma chủ trì buổi lễ hôm nay, Rinpoché đã cùng dẫn dắt buổi lễ với Thượng Toạ Lobsang Dhargyey, Lobpön của Tu viện Namgyal bên phải và Ngài Bari Rinpoché bên trái.

Trà, bánh mì và cơm ngọt đã được phục vụ cho hội chúng. 

Hôm nay, buổi lễ liên quan đến 'Ban tặng Tinh túy của Sự bất tử' do Đức Đạt Lai Lạt Ma thứ năm vĩ đại biên soạn sau khi Ngài có linh kiến về Đạo sư Padmasambhava (Liên Hoa Sanh) dưới dạng Đức Phật Vô lượng thọ. Nghi lễ này cầu khẩn Tám Hoá Thân của Guru Rinpoché cũng như Khandro Yeshé Tsogyal. Vào những thời điểm quan trọng trong buổi lễ, Đức Ngài đã đội chiếc Mũ Pandit màu đỏ (mũ dành cho các bậc Học Giả).

Lời khẩn cầu dâng lên chư Hộ Pháp của Tây Tạng, bao gồm mười hai Ten-mas, mà Đức Ngài đã sáng tác vào những năm 1970 đã được tụng lên. Hoà thượng Samdhong Rinpoché và một Vị đại diện của Hiệp hội Phụ nữ Tây Tạng (TWA) đã dâng một Mandala lên Đức Ngài để thỉnh cầu Ngài trụ thế trường thọ. Sau đó, Ngài được dâng một bình cam lồ trường thọ, rượu trường thọ, thuốc trường thọ, một mũi tên trường thọ được trang trí bằng một lá cờ lụa và những chiếc bánh nghi lễ tượng trưng cho các hoạt động hòa bình, tức tai, tăng ích, và kính ái. Sau đó, Ngài được dâng cúng những chiếc khay có tám biểu tượng cát tường, bảy biểu tượng hoàng gia và tám chất cát tường.

Trong khi đó, một đoàn người tiếp tục mang theo lễ vật diễu hành ngang qua Chánh Điện.

Mọi người cùng tụng Lời cầu nguyện cho sự trường thọ của Thánh Đức Đạt Lai Lạt Ma do hai vị Gia sư của Ngài biên soạn.
Tiếp theo là một đoạn nhạc đệm trong đó những người dân Tây Tạng hát rằng họ thuộc về một dòng máu có từ thời các vị Vua tổ tiên. Nhờ nghiệp thiện lành và những nguyện vọng trước kia, họ tuyên bố rằng họ đã được sinh ra ở Xứ Tuyết, nơi mà mọi người đặc biệt có mối quan hệ với Đức Quán Thế Âm và được Ngài thuần hóa. Bài hát tiếp tục nhắc đến Thánh Đức Đạt Lai Lạt Ma - người cũng sinh ra ở Xứ Tuyết và đã trở thành trụ cột của nền hòa bình trên thế giới.

Họ hát: “Chúng con biết ơn Ngài - Thánh Đức Đạt Lai Lạt Ma, Gyalwa Tenzin Gyatso - Xin hãy trụ thế kiên định và trường thọ! Ngài là Đấng Bảo Hộ của nhân dân Tây Tạng.”

Phát biểu trước hội chúng, Thánh Đức Đạt Lai Lạt Ma đã nói: “Vì vậy, hôm nay, quý vị đã lặp lại những lời cầu nguyện này và thỉnh cầu tôi trụ thế trường thọ. Quý vị đã nhắc đến tôi như một người có thể giúp đỡ người dân của Ba Tỉnh Tây Tạng. Chúng ta tụ họp ở đây cùng nhau là kết quả của công đức và những lời cầu nguyện mà chúng ta đã tích lũy trong quá khứ, nhưng chúng ta đã sinh ra vào một thời điểm khó khăn.

“Tôi sinh ra ở Amdo và tên là Lhamo Dhondup, nhưng tôi đã trở thành một người có thể giải thích về Phật pháp và tham gia vào các cuộc thảo luận hiệu quả với các nhà khoa học. Tôi tin rằng tôi đã có thể đóng góp cho sự nghiệp chính nghĩa của Tây Tạng và cho việc bảo tồn Phật pháp. Tôi cũng đã tác nghiệp và cầu nguyện để mang lại lợi ích cho người dân Trung Quốc - nơi ngày càng có nhiều người quan tâm đến giáo lý của Đức Phật.

“Tôi sẽ cố gắng tiếp tục thực hiện mong muốn của Đức Phật. Trong khi đó, tinh thần của người dân Tây Tạng vẫn không hề nao núng. Tôi kêu gọi quý vị, xin hãy giữ vững tinh thần. Chúng ta - người dân của Ba Tỉnh Tây Tạng - duy trì những truyền thống đáng kinh ngạc này, di sản mà chúng ta đã nhận được từ Nalanda. Tôi muốn cảm ơn tất cả quý vị về những sự đóng góp phong phú mà quý vị đã thực hiện.”

Tiếp theo là lời cầu nguyện dâng lên Đức Liên Hoa Sanh. Đại diện của những người bảo trợ cho buổi lễ hôm nay đã tiến đến Pháp Toà của Ngài đảnh lễ và bày tỏ lòng thành kính dâng lên Ngài. Đức Ngài đã tặng cho mỗi người một chiếc khăn Khata lụa trắng và một dải ruy băng gia trì màu đỏ.

Những lời khẩn nguyện đã được dâng lên Đức Guru Rinpoche và một Mandala đã được dâng lên Đức Ngài để tạ ơn Ngài đã chấp nhận lời khẩn cầu trụ thế trường thọ.

Buổi lễ kết thúc bằng ‘Lời cầu nguyện cho sự Trường thọ của Đức Ngài trong một bài Kệ’, ‘Xưng tán Đức Phật Vô Lượng Thọ’, ‘Lời cầu nguyện cho sự Hưng thịnh của Giáo lý bất phân Bộ Phái của Đức Phật’, ‘Lời cầu nguyện Cát tường’ và ‘Lời Cầu nguyện Chân thật’. Đức Ngài rời khỏi Chùa và mỉm cười rạng rỡ với các thành viên của hội chúng ở hai bên đường khi Ngài bước qua đi đến thang máy. Trong sân Chùa, Ngài lên chiếc xe điện và vẫn mỉm cười và vẫy tay chào những người trong tầm mắt của Ngài. Ngài trở về Dinh thự của mình.