Mundgod, Karnataka, Ấn Độ - Thánh Đức Đạt Lai Lạt Ma đã đi xuống Hội trường Drepung Loseling để lắng nghe chư Tăng tranh biện sáng nay. Các Tăng sinh của lớp Trung Quán đã thảo luận về Duyên khởi và sự xác quyết như, “đối với những người mà tánh không là khả thi, thì mọi thứ đều khả thi”. Họ hỏi, "Khi bạn nói mọi thứ đều chỉ là định danh, điều đó có nghĩa là gì?"
Tăng sinh của lớp Bát nhã Ba la mật thảo luận về ý nghĩa của các xác quyết của trường phái Duy Thức về ‘dấu ấn còn lại trên tâm thức’ và mười hai nhân duyên của Duyên khởi. Họ cũng khám phá những câu hỏi như làm thế nào để chứng minh rằng tất cả chúng sinh đều có Phật tánh. Các Tăng sinh từ lớp Nhận thức luận đã tìm cách chứng minh sự tồn tại của kiếp trước và kiếp sau và mối quan hệ giữa nhân quả.
Lời cầu nguyện Cát tường đã được trì tụng để kết thúc phiên thảo luận - được rút ra từ một bài kệ trong cuốn ‘Nhập Bồ tát Hạnh’ - có nói rằng Tâm bồ đề 'giống như chất chủ yếu nhất của các nhà luyện kim, sử dụng da thịt bất tịnh của chúng ta và làm cho nó trở thành thân thể của một Vị Phật - một viên ngọc vô giá’.
Ngài đã nói với các Tăng sinh rằng Ngài cảm thấy các cuộc tranh luận của họ rất thú vị. Ngài nhớ lại rằng Ling Rinpoche - một Lạt ma nổi tiếng của Drepung Loseling và cũng là vị Giáo thọ Sư cao cấp của Ngài, là một bậc thầy về Kinh điển và Mật tông. Ông khắt khe trong việc khăng khăng sử dụng lý luận. Hôm qua, Ngài đã nhắc lại một dịp khi Ling Rinpoche đang tranh luận với Gönpasar Rinpoche trong Đại Lễ hội Cầu nguyện ở Lhasa và những lập luận nhanh nhẹn của ông đã khiến cho Gönpasar không nói nên lời.
Thánh Đức Đạt Lai Lạt Ma nhận xét: “Sử dụng trí thông minh của con người một cách triệt để, chúng ta có thể mang lại tình yêu thương và lòng từ bi trong tâm thức. Với kiến thức và kinh nghiệm của chúng ta về những phẩm chất này, ta có thể đóng góp cho phúc lợi của toàn nhân loại. Chúng ta thường xuyên cầu nguyện cho hạnh phúc của tất cả chúng sinh, nhưng về mặt thực tế, chúng ta bị giới hạn trong việc thực sự giúp đỡ 7 tỷ con người trên trái đất này - những người mà chúng ta có thể giao tiếp được. Và chúng tôi có thể làm được điều này bởi vì chúng tôi đã giữ gìn cho Truyền thống Nalanda vẫn còn được tồn tại trong chúng tôi.
Một vài trong số quý vị vừa cố gắng chứng minh sự tồn tại của kiếp trước và kiếp sau, nhưng khi nói đến hạnh phúc cơ bản của con người, điều quan trọng nhất là tìm thấy sự an lạc nội tâm trong cuộc sống hàng ngày. Hôm qua tôi đã đề cập khi tôi được hỏi rằng tôi đã ngủ như thế nào, tôi đã trả lời rằng, vì sự thiền định của tôi là về ‘bồ đề tâm’ - tập trung vào sự chứng ngộ cho tất cả chúng sinh, cho nên tôi ngủ rất ngon. Tôi không lo lắng; tôi chẳng sợ hãi điều gì cả. Tôi có được sự bình yên trong tâm hồn, vì vậy tôi tập thể dục và tôi ngủ rất ngon.
Bồ Đề Tâm cũng là sự thực hành tốt nhất nếu quý vị muốn sống lâu. Đó là cây mang lại sự nhẹ nhõm cho những người lang thang mệt mỏi trên con đường sanh tử luân hồi. Đó là mặt trời hùng vĩ xua tan hoàn toàn sự vô minh mù mờ của những chúng sinh lang thang; đó là chất bơ kem, đầy đủ và giàu chất dinh dưỡng được khuấy ra từ sữa của giáo lý cao thượng. Như Ngài Tịch Thiên đã dạy:
"Vì thế, hôm nay, trong sự chứng giám của tất cả chư Hộ Pháp,
Tôi triệu tập chúng sinh, kêu gọi họ đến với quả vị Phật.
Và, cho đến khi đạt được trạng thái ấy - đối với mọi niềm vui trần thế! Nguyện cầu chư thiên, Atula và tất cả mọi người hãy tuỳ hỷ hân hoan!"
Tôi đã dành ba ngày tại Gomang và ba ngày tại Loseling. Bây giờ tôi sẽ đến Ganden. Ở Lhasa, chúng tôi thường nói, ‘Tôi sẽ đi đến Pawo Ritru,.
Hàng trăm Tăng Ni và cư sĩ đã cung tiễn Thánh Đức Đạt Lai Lạt Ma khi Ngài đi xe rời khỏi Drepung. Nhiều người đã tập trung tại Trại số 3, nơi Ngài dừng chân một lát để ban phước cho những hạt lúa sẽ được sử dụng trong Lễ đặt đá của hai dự án xây dựng.
Đến Ganden Lachi, Ngài được Viện chủ của Ganden Shartse - Thượng toạ Jangchub Sangye cung đón. Bên trong Hội trường, Ngài đã tỏ lòng kính trọng trước những hình ảnh linh thiêng của Đức Phật, Jé Tsongkhapa, v.v. khi Chư Tăng tụng ‘Xưng tán 17 Vị Đạo sư của Nalanda’. Sau một thời gian ngắn viếng thăm phòng thờ Hộ Pháp, Ngài an toạ trên Pháp toà. Trà và cơm ngọt đã được phục vụ.
Ngài nói với hội chúng: “Tôi muốn chào đón tất cả mọi người ở đây, Viện chủ, Tulkus và mọi người khác. Tu viện Ganden được thành lập bởi chính Ngài Jé Tsongkhapa, vì vậy thật phù hợp khi chúng ta làm lễ kỷ niệm 600 năm ngày Ngài đạt được giác ngộ và nhập Niết bàn vào ngày của Ganden Ngamchö.
Bước vào cuộc sống lưu vong, chúng ta bị bất lực ngay từ lúc đầu, nhưng qua thời gian, chúng ta đã có thể thiết lập lại Ba trụ xứ Học tập, Tashi Lhunpo, v.v. Chúng ta đã làm rất tốt để bảo tồn việc nghiên cứu và thực hành Giáo Pháp. Vì sự quan tâm đến Phật giáo - nói chung và giáo lý Ngài Tsongkhapa - nói riêng đã phát triển; cho nên chúng ta đã có thể chia sẻ những Giáo lý này với những người khác trên khắp thế giới, điều đó thật tốt.
Ngài đã đi bộ từ Ganden Lachi đến Hội trường Ganden Shartse và nói chuyện với hội chúng đã tập trung ở đó.
“Hôm nay, tôi đã đến Ganden Shartse và chúng ta có thể tưởng niệm ngày kỷ niệm Ngài Jé Tsongkhapa tại đây. Trong chuyến viếng thăm ngắn ngủi này, tôi đã có thể ở lại Gomang và Loseling và giờ đây tôi sẽ ở lại Shartse và Jangtse. Tôi sẽ đến tu viện Sera và Tashi Lhunpo vào tháng 3 hoặc tháng 4 năm sau.
Dường như có rất nhiều nhà tài trợ và tín chủ ủng hộ ở đây. Tôi muốn quý vị biết rằng lòng tốt của quý vị là một sự giúp đỡ rất vĩ đại đối với chúng tôi. Các tu viện này từ lâu đã giữ được Truyền thống Nalanda thông qua sự nghiên cứu, suy tư và hiểu biết, cũng như những sự thực hành, sáng tác và tranh luận.
Người Trung Quốc cũng có mối liên hệ với Nalanda thông qua Ngài Huyền Trang; nhưng họ đã không nghiên cứu về logic và lý luận, điều này cũng đúng với Hàn Quốc, Nhật Bản và Việt Nam. Theo dự đoán của Đức Phật, những lời giải thích về triết học và logic đã lan truyền sang phía bắc đầu tiên đến Tây Tạng và đến Mông Cổ. Giáo lý Drogön Chögyal Phagpa đã bắt đầu từ đó và được củng cố bởi Đức Đạt Lai Lạt Ma thứ ba - Sönam Gyatso.
Mười lăm năm trước, chúng tôi đã đánh giá lại nội dung của Kangyur (Kinh tạng) và Tengyur (Luận tạng) về mặt khoa học, triết học và tôn giáo. Vì chúng được trình bày một cách hợp lý, giải thích về triết học và tâm lý học có thể mang lại lợi ích cho những người khác trong bối cảnh học thuật đơn giản. Bất cứ ai cũng có thể sử dụng tâm thức của họ để chuyển hoá chính mình. Sự thực hành bất bạo động của Ấn Độ ‘ahimsa’ đã phát triển hơn 3000 năm qua và nó đã có hiệu lực trên cơ sở lòng từ bi.
Trong thực hành Phật giáo, chúng ta có một kiến thức rộng lớn về sự hoạt động của tâm thức và cảm xúc. Chúng ta kiểm tra sự tác động bất lợi của tâm sân giận và những lợi thế của tình yêu thương và lòng từ bi. Bởi vì tất cả chúng ta đều mong muốn hạnh phúc, và hạnh phúc thì được thành lập trên sự an lạc nội tâm. Chia sẻ ý tưởng này với cả phần còn lại của thế giới là rất có lợi. Chúng ta có một trí thông minh tuyệt vời của con người. Nếu chúng ta sử dụng nó đúng cách, chúng ta thực sự có thể phục vụ cho anh chị em loài người của chúng ta.
Ngài đã nghỉ ngơi sau một ngày tại trụ sở của mình trên đỉnh của Hội trường Ganden Shartse.
